1-قواعد تجوید:چه خوش است صوت قرآن زتو دلربا شنیدن.....به رخت نظاره کردن سخن خداشنیدن.
شنبه, ۱۰ مهر ۱۴۰۰، ۰۸:۲۳ ب.ظ
بسم الله الرحمن الرحیم:
اللهم صل علی محمد وآل محمد وعجل فرجهم
ق قواعد تجوید 1
- چه خوش است صوت قرآن زتو دلربا شنیدن به رخت نظاره کردن سخن خداشنیدن.
- مقدمه: قرآن را هرروز باید بخوانیم وتمرینهای آنرا هر روز بکار گیریم تا قواعد قرآن برایمان ملکه گردد.
- درس اول : قواعد تجوید سطح یک : قرآن را باید به لهجه عرب وبا سبک عربی وبا لهن مادرتجوید باید بخوانیم تا شنونده لذت ببرد.
- حروف عربی 28حرف است که چهار حرف فارسی را ندارد : گ ، چ ، پ ، ژ که برای ماندن در ذهن (گچ پژ) می شود،
- روخوانی قرآن بخاطر داشتن حرکات حروف از خواندن فارسی برای مبتدی آسان تر است.
- درس دوم: برای خواندن قرآن باکلمه استعاذه شروع می کنیم: فَإِذا قَرَأْتَ الْقُرْآنَ فَاسْتَعِذْ بِاللَّهِ مِنَ الشَّیْطانِ الرَّجیم (نحل 98)
- بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیم، دراول سورها واجب (مگرسوره برائت) ودرآیاتی که نام خدا ورحمت اوباشد برای شروع توصیه شده.
- تجوید= یعنی زیبایی = درست اداء کردن هرحرف ازنظرمخارج وصفات واحکام آن حرف،
- 1- مخارج: جمع مخرج است، مخرج حروف یعنی هر حرفی درتکلم به خودش اختصاص داده شود.
- 2- صفات حروف: یعنی هرحرفی ازنظر استعلا، استعفال، ترقیق، درشتی، نرمی، تقلیل، رخفت، و...که شرح آن خواهد آمد بیان دارد.
- 3- احکام : قوانین در داخل کلمه احکام نام دارد، وآن اتفاقاتی است که برای هرحرف در بین کلمه اتفاق می افتد.
- مخارج، صفات ، احکام ، این سه مورد را رعایت کنیم ودرست اداء کردد ، درهرحرف تجوید رعایت شده است.
- نظراستاد: الف دونوع است مـدی وغیرمـدی شکل الف مـدی وغیرمـدی گاهی مشترکند، اما جنسشان با هم فرق می کند.
- الف غیرمـدی را همزه می گویند، أَحَدٌ ، نَأْتِی ، مُؤْمِن، مُؤْمِنٍ ،خَطیئَةً، ْ سُوءٌ ، سُوءٍ ، أَرْبَعَةَ ، أَشهْر،َ أَذَانٌ، همزه تیزی دارد.
- الف مـدی: صداهای کشیده قالَ ، صالِحین، وَ یَرَى ، حَیاة، بَرَاءَة،ِ ءَامَنُواْ ، ءَابَاءَکُم ، أَوْلِیَاءَ ، کاَفَّةً، الف مــدی است مادرندارد.
- واومـدی ، درحقیقت همان واوساکنه است، یای مـدی همان یای ساکنه است مادر دارند، ولی الف مــدی مادرندارد ومستقل است.
- مثال واومـدی همان واوساکنه (مالِکِ یَوْمِ الدِّین) یای مـدی همان یای ساکنه (رَبَّنا وَ إِلَیْکَ الْمَصیرُ) مادر دارند، درحقیقت یکی هستند.
- درس سوم : تلفظ صحیح حروف از28 حرف عربی 10 حرف تلفظشان با فارسی غیر مشترک است.
- حروف غیر مشترک متفاوت : ث - ح - ذ - ص - ض - ط - ظ - ع - غ - و. مخارج صحیح عربی این ده حروف را باید یاد بگیریم.
- ث = مثل سین نیست نوک زبانی وآسان مثل بچه ای که زبانش میگیرد یک مقدارنوک زبان دیده میشود، صوت ندارد، تمرین کنید.
- تمرین : ثابِتٌ، ثاقِبٌ ، ثوابَ ، ثقُلَتْ، مَثنى وَ ثلاث، ثم ، ثمانِیَ ، ثلُثا ، ثلاثون، ثقالا، مثوبه ، جاثیَةً ، کَثیراً ، یُثبِّتُ ، مَثانِیَ ، مَثلُهُمْ کَمَثلِ،
- ح = از وسط حلق همراه باگرفتگی صدا دیوارهای حلق به هم نزدیک شود،مثل کسی که پوسته تخمه درگلویش گیرکرده تمرین کنید.
- تمرین: الْحَمْدُ لِلَّه، ِ الْحَمیدِ، مَحَبَّة، مَحاریبَ، حاجِزاً، الْمِحالِ ، حُسْناً ، حَسَنا، حِساباً ، مُحیطٌ ، مَحْیاهُمْ ، الْمُفْلِحُون، نحَنُ مُصْلِحُون، رَبحِت،
- ذ = نَوک زبان بدون پرکردن، نوک زبانی ، باصدای نازک ، دهان خالی باشد،زبان صاف وپخش باشد، شبیه حرف ث سه نقطه است.
- إِذْ ذَهَبَ ، ذَهَبٍ ، تَذْبَحُوا، نَبَذَهُ ، ذلِکَ ، هذَا الَّذی، ذُرِّیَّتِنا،عَذابی وَ نُذُرِ، نَذَرْتُمْ مِنْ نَذْر، وَالذَّارِیاتِ ذَرْواً، الذُّنُوبَ ، ذُوقُوا عَذابَ ،ذِراعاً،
- ص= س + پرحجم است، گودکردن زبان ، زبان لوله نشود، با پرحجمی صدا تمرین کنید.
- تمرین : صَلَح، قَصَصْنا، صَدَق، لَصادِقٌ ، صالحین، صرقت، الصِّرَاط، الصَّلَوة، مُصْلِحُون، یُبْصِرُون، صُمُّ ، کَصَیِّب، أَصَابِعَهُم،صَّوَاعِق،
- ض = دقیقا دال + پرحجمی صدا است، کناره زبان به دندانهای آسیا یک گرفتکی دارد که آن را ازظ دسته دارجدامی کند تمرین کنید.
- تمرین : ضَرَب، ضَعُفَ ، الْأَرْضَ وَضَعَها، الْمَغْضُوب، ضالِّینَ، ضُرِبَتْ ، الْمَغْضُوبِ ، مَرَضًا، الْأَرْض، أَضَاءَت، یُضِل،بَعْضُکمُْ لِبَعْضٍ،
- ط = ت + پرحجمی صدا، زبان گود، کف زبان به سقف دهان. ت کشیده نشود تمرین کنید.
- تمرین : شَیْطان، طیناً، طِباقاً، فَطَرَ، طاغینَ، فَتَطاوَلَ، طُمِسَتْ، طُغْیاناً، محیط، طوبی، یَطَّوَّفَ، تَطَوَّعَ، طِباقاً، طِفْلا، الصِّرَاط، طُغْیَانِهِمْ،
- ظ = ذ+ پٌرحجمی صدا و نوک زبانی ونازک است تمرین کنید.
- تمرین : ظالم ، ظهر، أَعْظَم ، عِظاماً ، ظالِمینَ ، ظُلُماتِ ، الظنونا، عَظِیم ، أَظْلَمَ ، یَظُنُّون ، ظَالِمُون ، تَنظُرُون، یَظْلِمُون، ظَلَمُوا، تَظَاهَرُ،
- ع = ازمیان حلق برخلاف همزه به حالت صدای کشدار، نه سخت ونه شل ، نه سنگ است ونه آب بلکه مثل عسل است تمرین کنید.
- تمرین : الْعَلَمِین، نَعْبُدُ، نَسْتَعِین، أَنْعَمْتَ عَلَیْهِم، عَذَابٌ عَظِیم، یَعْلَمُون، مَعَکُمْ، یَعْمَهُون ،عُمْى ، رَعْد ،الصَّوَاعِقِ، عَلىَ، اعْبُدُوا، لَعَلَّکُم،
- غ = حرف سایشیْ حلق، چوآب غرغره درگلوغلغله دنباله دار، نه کسره نه فشار،حرف خاء یا قاف شدید وتک ضربه نشود تمرین کنید.
- تمرین : فی الغار، غریب، غَیرْالْمَغْضُوب ، غضب، الغرور، الْغافِرینَ، غلام، غِطاءَک ، غل، غِلاظٌ ، یَغیظُ ، یَغْفِرُ، مَغْلُوبٌ ، یُغْنیکُمُ اللَّهُ ،
- و = باحالت جمع شدن لبها ایجاد می شود دندان دخالت ندارد که فارسی شود، تمرین کنید.
- تمرین : الْوادِ ، وارِدَهُمْ ، وُجُوهٌ وَ تَسْوَدُّ ، وُجُوهٌ یَوْمَئِذٍ ، الْوِلْدانَ ، الْوَلایَةُ ، وَعَدَنَا ، غاوینَ ، قُوَّة ، وابِلٌ ، قُلُوبٌ یَوْمَئِذٍ واجِفَةٌ ، واثَقَکُمْ ،
- ک= بعضی ها درلحن فصیح مخرج ک را هم از مخرج زبان فارسی جدا دانسته که آخرزبان به سقف دهان پهن باشد، تمرین کنید.
- تمرین :مَلِک ، ذَالِکَ الْکِتَب، إِلَیْک ، أُوْلَئک، کَفَرُوا، کاَنُواْ یَکْذِبُون، ولَاکِن، مَعَکُمْ ، تَرَکَهُمْ ، بُکْم، کَصَیِّب، الْکَافِرِین ، یَکاَدُ ، کلُّمَا ،
- همزه = به حالت صدای کشداروقابل امتداد به خلاف ع که غیرقابل امتداد است.
اللهم صل علی محمد وآل محمد وعجل فرجهم
