کتاب چرا...هشت آثار و برکات نماز را بررسى نمایید.حضرت فرمودند: بدنبال نمازهاى واجب، نماز نافله بخوان که کاستىهاى آن را جبران مىکند و سبب قبولى نماز واجب مىگردد.
سه شنبه, ۲۴ خرداد ۱۴۰۱، ۰۸:۳۹ ق.ظ
- بسم الله الرحمن ارحیم
- اللهم صل علی محمد وآل محمد وعجل فرجهم
کتاب چرا...هشت أَ فَلا تَعْقِلُونَ نمیاندیشید !؟
-
پژوهش و اندیشه
- آثار و برکات نماز را بررسى نمایید.
- شخصى از امام پرسید: من در نماز حضور قلب ندارم و از برکاتِ نماز بىبهرهام، چه کنم؟ حضرت فرمودند: بدنبال نمازهاى واجب، نماز نافله بخوان که کاستىهاى آن را جبران مىکند و سبب قبولى نماز واجب مىگردد.
- بخاطر همین آثار و برکات است که اولیاى خدا نه تنها به نمازهاى واجب، بلکه به نمازهاى مستحبّ توجّه زیادى داشتند و از آنچه مانع و مزاحم این سیر معنوى و پرواز روحى مىگشت، مانند پرخورى، پرحرفى، پرخوابى، لقمه حرام، لهو و لعب و سرگرم شدن به دنیا، که انسان را از حال عبادت مىاندازد و نماز را بر او سنگین مىکند، دورى مىکردند.
- هرکس به دلیلى خدا را عبادت مىکند. عبادت مراحلى دارد:گام دوّم: در این مرحله، انسان به خاطر آثار و برکاتِ عبادت، خدا را پرستش مىکند و توجّه به آثار روحى و معنوىِ نماز دارد. چنانکه قرآن مىفرماید: «انَّ الصَّلوةَ تَنْهى عَنِ الْفَحْشاءِ وَالْمُنکَر» «1» همانا نماز انسان را از بدىها و منکرات بازمىدارد.
- خداى بزرگ، نه از نماز خواندن ما سود مىبرد، و نه بى نمازى ما به او زیان مىرساند. اگر بخوانیم، خودمان به پاکى جان و صفاى روح و دورى از پلیدىها مىرسیم و اگر بى اعتنا به نماز باشیم، از برکات و آثار معنوى و اجتماعى آن، محروم مىشویم و در آخرت هم به خاطر ناسپاسى و دورى از خدا و آلودگى به فساد، کیفر خواهیم دید.
- از نکات اساسى مربوط به نماز، برپایى آن به صورت جماعت است. نماز جماعت پاداش بسیار، برکات فراوان و فواید فردى آثار اجتماعى بسیار دارد.
- شکوه مسلمانان و موحّدان را مىرساند. ذوب شدن «فرد» در «جمع» در یک عبادت توحیدى است. مقدمه وحدت و عامل تقویت روح برادرى است.
- نماز جماعت، زمینه شناخت افراد و مشکلات و نیازهاى آنان است.
- نماز جمعه، یکى از این آیینهاى مقدس و با شکوه است که امّت نمازگزار، در کنار برکات معنوى و ثواب عبادت، به آثار و نتایج اجتماعى آن نیز نایل مىشود.
- نماز جمعه، مظهر شکوه اسلام و عظمت مسلمین و وحدت بخشِ صفوف و خنثى کننده توطئهها و تفرقهافکنىهاست.
- نویسندگان و گویندگان دینى در باره نماز و مفهوم و فلسفه و هدف و آثار و برکات و احکام آن بگویند و بنویسند.
- چون نماز خیر العمل است، پس مىتواند الگوى تمام کارها باشد اگر آداب نماز انجام شود و به اسرار نماز توجه شود، علاوه بر برکات معنوى به طور طبیعى در زندگى روزمره و روابط اجتماعى و اقتصادى ما آثار مثبت خواهد داشت. در اسلام عبادت یک کار شمرده شده و کار عبادت خوانده شده
- 3 بهرهگیری از نماز که ضمن آثار و برکات فراوان، تمرینی برای تمرکز است:
- آثار و برکات و شرایط نماز جمعه قَالَ الْبَاقِرُ (ع): «إِنَّ اللَّهَ أَکْرَمَ بِالْجُمُعَهِ الْمُؤْمِنِینَ فَسَنَّهَا رَسُولُ اللَّهِ ص بِشَارَهً لَهُمْ» (کافى/ ج 3/ ص 425) خدا دوستتان داشته که برایتان نماز جمعه تعیین کرده است.
- و حدیث داریم که بهشت خودش را زینت مىدهد براى بندگان خودش و حدیث داریم امیرامومنین فرمود سه چیز است که اگر شما مخالفت کنید بدبخت مىشوید: 1- جهاد 2- حج 3- جمعه
- الف - آثار و برکات اخروی نماز روایات متعددی در خصوص برکات اخروی نماز ذکر گردیده از جمله در روایتی پیامبر خدا ( صل الله علیه و آله ) آثار اخروی نماز را چنین برشمرده است : « نماز ... موجب اجابت اعمال دعا وپذیرش اعمال ومیانجی میان نمازگزار و فرشته مرگ ، چراغ روشن کننده قبر ، بستری زیر پهلو های میت پاسخی برای پرسشهای نکیر ومنکر ، همدم در شادی وگرفتاری و باران رحمتی بر گور است تا روز رستاخیز؛
- نماز توشه مؤمنان در سفر دنیا به آخرت است ،نماز گزار را نزد فرشته مرگ شفاعت می کند ، سبب گذشتن وعبور کردن از پل صراط است ، کلیدی برای بهشت ومهریه حوریان بهشتی است. » (جامع الأخبار، ص 72) (1)
- خداوند متعال علاوه بر اینکه برای خواندن خود نماز اجر و ثواب قرار داده برای تک تک اجزای نماز نیز ثواب و پاداش اخروی ویژه ای قرار داده که از ذکر آن ها صرف نظر می نمائیم .
- ب – برکات جسمی نماز : اخیرا بعضى از دانشمندان براى تقویت عضلات تمرین هایى معین کرده اند که برخى از آنها شبیه به حرکات نماز است . دکتر« دیاب » و دکتر« قرقوز» درباره فواید طبى سجود چنین مى گویند:
- پایین آمدن سر به هنگام سجود منجر به احتقان خون در رگهاى خونى مغز مى شود و هنگامى که سر به صورت ناگهانى به طرف بالا مى رود، فشار داخل رگها کاهش مى یابد و این حرکت در هر رکعت نماز شش بار در خلال رکوع و سجود تکرار مى شود،
- یعنى 102 بار در شبانه روز و این در حالى است که انسان فقط نمازهاى واجب را به جا آورد.
- ولى اگر علاوه بر نمازهاى واجب ، نمازهاى مستحب نوافل را نیز به جا آورد، این رقم به 216 بار در شبانه روز و 6480 بار در ماه بالغ مى شود که در هر حرکتى رگهاى خونى منقبض و منبسط شده و بر نرمى و قدرت جداره و عضلات آن افزوده مى شود.
- البته نباید آرامش روحى و صفاى ذهنى حاصل از نماز را نادیده گرفت . تکرار این حالات چند بار در روز موجب مى شود مغز به شکل مطلوبتر و بهترى به فعالیت خود ادامه داده و به تفکر به نحو احسن صورت پذیرد.
- دو پزشک سابق الذکر در جایى دیگر مى گویند: درحقیقت نماز هم عبادت است و هم ورزش بدنى و روحى ... و مى توان ادعا کرد که قرآن در تطبیق ورزش هاى سبک که امروزه به ورزش هاى سوئدى معروفند، پیشتاز بوده است .
- آنچه ورزش نماز را از سایر ورزش ها ممتاز مى نماید، توزیع مناسب آن در طول شبانه روز است. دانشمندان نیز ثابت کرده اند که بهترین نوع ورزش ، ورزشى است که تکرار شود و در طول روز توزیع گردد و خسته کننده نباشد و انجام آن براى هر کس امکان پذیر باشد، که تمام این ویژگى ها در حرکات نماز فراهم است ...
- فواید ورزشى حاصله از نماز را مى توان به شرح زیر خلاصه نمود: در هر رکعت . با علم به اینکه ، نمازهاى یومیه 17 رکعت بوده و نوافل نیز به آن اضافه مى گردد.
- نشاط بخشیدن به کار قلب و دستگاههاى گردش خون . - بهبود فعالیتهاى مغزى به دلیل کمک به تغذیه بهتر آن . - تقویت جداره شریانهاى مغزى و حفظ حالت ارتجاعى آنها که در نتیجه آن ، در مقابل پاره شدن و خونریزى مقاوم خواهند شد. - آماده کردن بدن براى مقابله با پیشامد حالت هاى ناگهانى که ممکن است بسیارى از مردم دچار آن شوند؛ مثل سرگیجه و سیاهى رفتن چشم و بیهوشى هاى زود گذر.( گودرز نجفی ، راز نیایش ( فوائد طبی و درمانی نماز ) ، شرکت چاپ و نشر بین الملل ، پائیز 86 ش ، سوم ، ص 82)
- شاید به خاطر وجود همین فوائد جسمی نماز است که افراد مقید به احکام مذهبى و نماز خوان ، طول عمر بیشترى نسبت به سایر افراد بویژه افراد لاابالى و بى بند و بار و کسانى که پایبند مذهب نیستند، دارند .
- ج – برکات سیاسی نماز نمازی که در دین ما به آن و به جماعت آن و به پر کردن مساجد در آن تاکید شده و نماز های جمعه و نماز های سالانه ی جماعت مثل نماز اعیاد مختلف ، تاثیر شگرفی در زندگی سیاسی مسلمانان ایفا می نماید که بطور خلاصه می توان این آثار را در چند عنوان کلی جمع بندی نمود .
- خلاصه این آثار الف - تمرین برای تشخیص و اطاعت از رهبری صالح
برای امام جماعت شرایطی گفته شده که مامومین در صورت وجود آن شرایط می تواند به وی اقتدا کند و بعد از اطمینان به انتخاب صحیح از وی تبعیت می کند . - مشکل امروز مسلمانان آن است که نماز مى خوانند ولى رهبرانشان افراد ترسو و وابسته و دست نشانده و بدون ملاک هاى الهى اند. با زبان از خداوند راه مستقیم مى خواهند، ولى در عمل بیراهه مى روند.
- در روایات مى خوانیم : در حدیث از امام باقر ـ علیه السّلام ـ است: « کُلُّ مَنْ دَانَ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ بِعِبَادَةٍ یُجْهِدُ فِیهَا نَفْسَهُ وَ لَا إِمَامَ لَهُ مِنَ اللَّهِ فَسَعْیُهُ غَیْرُ مَقْبُول»( الکافی ج : 1 ص : 183) ؛ « هر کسی که به خدا ایمان دارد و عبادت های طاقت فرسا هم انجام می دهد ولی امام لایقی از طرف خدا ندارد، تلاشش بی فایده است.»
- ب - نماز موجب بر قراری وحدت سیاسی در صورتی که مسئولین و دست اندکاران جامعه از نمازگزاران واقعی باشند و در مساجد حضور پیدا کنند ، زمینه برای پیدایش و گسترش روابط گفتمانی سیاسی با مردم نمازگزار ( و یا شاید دیگر افراد ) ایجاد می شود . این امر خود باعث ایجاد و افزایش تفاهم سیاسی و اعتماد متقابل نسبت به قضاوت ، اجرا ، تخصص و دانش طرفین می شود ؛
- بگونه ای که مسئولین و مردم از امکانات ، مضیقه ها و قابلیت ها طرفین مطلع شده و زمینه پذیرش انتقادات سازنده بین مسئولین و مردم را نیز فراهم می نماید .
- ج - نفى طاغوت و ایستاگى در مقابل ستم انسانى که فقط خداوند را عبادت نماید در مقابل او سر تعظیم و تسلیم فرود آورد، هر چه غیر خداوند است، براى او حقیر و کوچک مى شود و کسى نمى تواند با ظلم و ستم بر او چیره شود. و در مقابل گردنکشان و ظالمان سر تسلیم فرود نمى آورد و با طاغوت کنار نمى آید.
- خداوند این مسئله را یکى از اهداف بعثت پیامبر(ص) دانسته است: «و در میان هر امتى، پیامبرى را مبعوث کردیم تا خداوند را عبادت نمایید و از طاغوت (هر چه در مقابل خدا است) پرهیز کنید.» (نحل (16)، آیه 36)
- د – برکات فردی نماز به عنوان نمونه اوقات پنجگانه نماز در طول روز ، زندگی بشر را به نوعی بخشبخش و در عین حال طبقهبندی میکند. مسلمانان در صدر اسلام،بهکمک اوقات شرعی،روز خود را تقسیمبندی و برنامهریزی میکردند.شاید آنوقت مسلمانان ارزش این برنامهریزی واوقات را نمیدانستند،اما امروزه همه میدانند که این طبقهبندی اوقات چقدر میتواند در صرفهجوئی وقت کمک کند.
- آداب و احکام ظریف نماز موجب می شود ، ناخودآگاه در طولانیمدت پذیرش انضباط و برنامهریزی را در زندگی آسان و روح نظم را در انسان تقویت شود .
- شهید مطهری(ره) میگوید: «عبادت که میخواهی بکنی یک وقت مشخصی دارد و دقیقهاش هم حساب میشود... انضباط و وقت را باید بشناسی و جز در وقت خودش در وقت دیگر نباید نماز بخوانی.»
- لذا می بینیم کسانی مانند امام خمینی (قدس سره ) که در این مکتب رشد پیدا کرده اند از منظم ترین افراد جامعه بوده و با مطابقت دادن خود با همین نظم الهی توانسته اند به تمامی کارهای مهم تحصیلی و شغلی خود رسیدگی نموده و به بالاترین درجات علمی و شغلی نیز نائل گردند .
- آری! نماز، یک برنامه ی منظمی است که روح انضباط را در انسان، تقویت می کند، و اوقات آن بر اساس حرکت منظم خورشید، و سفیده ی سحر قرار گرفته و شرائط و اجزاء آن همچون مهره های تسبیح است که نماز و ارتباط با خدا، نخ آن مهره ها است، به این ترتیب روح سست و سهل انگار و یا سرکش انسان از کلاس نماز، تعدیل و تنظیم می شود و از کندروی و تندروی، محفوظ می ماند. (درس نظم و انضباط از مکتب نماز ، نویسنده: محمد محمدی اشتهاردی)
- آثار و برکات نماز در دنیا و برزخ و قیامت "576 اثرو برکات نماز را بررسى نمایید. درکتاب اللهم صل علی محمد وآل محمد وعجل فرجهم
- ۰۱/۰۳/۲۴