کتاب چرا...بیست وچهارم . أَ فَلا تَعقِلُونَ..چرا نمیاندیشید !؟بهترین وقت عبادت، شب است و بین شب و نماز ومناجات، رابطه محکمى است. (فضاى آرام، دورى از ریا، تمرکز فکر، از برکات شب است)
دوشنبه, ۳ مرداد ۱۴۰۱، ۰۹:۵۵ ب.ظ
بسم الله الرحمن ارحیم
اللهم صل علی محمد وآل محمد وعجل فرجهم
- کتاب چرا...بیست وچهارم . أَ فَلا تَعقِلُونَ..چرا نمیاندیشید !؟
پژوهش و اندیشه
- . ویژگىهاى بندگان خاص خدا بر اساس آیات 68- 63 سوره فرقان کدام است؟
- وَ عبادُ الرَّحْمنِ الَّذینَ یَمْشُونَ علَى الْأَرْضِ هَوْناً وَ إِذا خاطَبَهُمُ الْجاهِلُونَ قالُوا سَلاماً (63)
- وَ الَّذینَ یَبیتُونَ لِرَبِّهِمْ سُجَّداً وَ قِیاماً (64)
- وَ الَّذینَ یَقُولُونَ رَبَّنَا اصْرِفْ عنَّا عذابَ جَهَنَّمَ إِنَّ عذابَها کانَ غَراماً (65)
- إِنَّها ساءَتْ مُسْتَقَرًّا وَ مُقاماً (66)
- وَ الَّذینَ إِذا أَنْفَقُوا لَمْ یُسْرِفُوا وَ لَمْ یَقْتُرُوا وَ کانَ بَیْنَ ذلِکَ قَواماً (67)
- وَ الَّذینَ لا یَدْعونَ مَع اللَّهِ إِلهاً آخَرَ وَ لا یَقْتُلُونَ النَّفْسَ الَّتی حَرَّمَ اللَّهُ إِلاَّ بِالْحَقِّ وَ لا یَزْنُونَ وَ مَنْ یَفْعلْ ذلِکَ یَلْقَ أَثاماً (68)
- تواضع باید هم در عمل باشد، یَمْشُونَ ... هَوْناً، هم در کلام، «قالُوا سَلاماً» و هم در عبادت. «سُجَّداً وَ قِیاماً»
- بهترین وقت عبادت، شب است و بین شب ونماز ومناجات، رابطه محکمى است. (فضاى آرام، دورى از ریا، تمرکز فکر، از برکات شب است) «یَبِیتُونَ لِرَبِّهِمْ»
- شب زنده دارى و استمرار و تداوم عبادت، نشانهى بندگان خاصّ خداوند است. (فعل مضارع نشانهى استمرار است) «یَبِیتُونَ»
- آنچه به عبادت ارزش مىدهد، اخلاص است. «لِرَبِّهِمْ»
- بندگان خاصّ خداوند، بیش از آنکه طمع بهشت داشته باشند، از آتش دوزخ خوف دارند. یَبِیتُونَ ... یَقُولُونَ رَبَّنَا اصْرِفْ عنَّا عذابَ جَهَنَّمَ
- اگر شب زندهدار هم هستید، مغرور نشوید. وَ الَّذِینَ یَقُولُونَ ...
- یاد معاد از ویژگىهاى بندگان خاصّ خداست. «رَبَّنَا اصْرِفْ عنَّا عذابَ جَهَنَّمَ»
- بندگان خاص خدا مومنان، به هنگام انفاق نه اهل اسرافند و نه اهل بخل، بلکه میانهرو هستند. «الَّذِینَ إِذا أَنْفَقُوا لَمْ یُسْرِفُوا وَ لَمْ یَقْتُرُوا وَ کانَ بَیْنَ ذلِکَ قَواماً»
- چنانکه در جاى دیگر نیز مىخوانیم: «أَنْشَأَ، کُلُوا، آتُوا، لا تُسْرِفُوا»
- 1- انفاق براى عبادالرحمن، یک وظیفه ومسألهى قطعى است. إِذا أَنْفَقُوا ... (در ادبیات عرب «إِذا» نشان عملى شدن و «لو» نشان عملى نشدن است.)
- 2- نماز شب و ترس از جهنّم و خوف الهى، باید در کنار رسیدگى به محرومان جامعه باشد. «یَبِیتُونَ لِرَبِّهِمْ- أَنْفَقُوا»
- 3- انسان مالک است، ولى در خرج کردن محدودیّت دارد. «لَمْ یُسْرِفُوا»
- 4- اسراف جایز نیست، حتّى در انفاق. «إِذا أَنْفَقُوا لَمْ یُسْرِفُوا»
- 5- بندگان خاصّ خداوند، از بخل بدورند. «لَمْ یَقْتُرُوا»
- 6- امّت میانه ووسط، باید برنامههاى معتدل داشته باشد. «وَ کانَ بَیْنَ ذلِکَ قَواماً»
- 7- میانه روى در عبادت و انفاق، ارزش است. «قَواماً»
- ایثار، یک کمال است امّا نباید موجب خروج از حدّ اعتدال شود، چنانکه قرآن در آیه 67 سوره فرقان، در وصف عباد الرّحمن مىفرماید: «وَ الَّذِینَ إِذا أَنْفَقُوا لَمْ یُسْرِفُوا وَ لَمْ یَقْتُرُوا وَ کانَ بَیْنَ ذلِکَ قَواماً»، آنان در انفاق، نه زیاده روى مىکنند و نه کوتاهى، بلکه راهى میانه را در پیش مىگیرند.
- د) گاهى نگرانى براى سرعت غیر مجاز است، امّا کسىکه اهل افراط و تفریط نیست، «کانَ أَمْرُهُ فُرُطاً» و زندگىاش بر اساس اعتدال و میانهروى بوده است، «لَمْ یُسْرِفُوا وَ لَمْ یَقْتُرُوا وَ کانَ بَیْنَ ذلِکَ قَواماً»، ترسى ندارد.
- قرآن، زنا را کارى زشت مىداند و از نزدیک شدن به آن نهى مىکند. «وَ لا تَقْرَبُوا الزِّنى» ترک زنا را نشانهى بندگان راستین خداوند مىشمرد. وَ عبادُ الرَّحْمنِ ... لا یَزْنُونَ و دورى از این گناه را شرط بیعت با پیامبر مىداند. إِذا جاءَکَ ... وَ لا یَزْنِینَ
- امام صادق علیه السلام فرمود: مراد از «هَوْناً» زندگى کردن بر اساس فطرت و هماهنگ با روحیهاى است که خداوند آفریده است. یعنى بندگان خدا، خود را به تکلّف و رنج و تعب نمىاندازند. کلمهى «سلام» در این جا به معناى سلامِ وداع با یاوهها و برخورد مسالمتآمیز است.
- در این آیات، دوازده صفت از صفات ویژهى «عبادُ الرَّحْمنِ» بیان شده که بعضى اعتقادى، بعضى اجتماعى و بعضى اخلاقى است
- 1- بالاترین مدال براى انسان، مدال بندگى خداست. «وَ عبادُ الرَّحْمنِ» زیرا انتساب به بىنهایت، انسان را بالا مىبرد.
- 2- رفتار هر کس، نشان دهندهى شخصیّت اوست. (بندگان خاص خداوند، مظهر تواضع هستند.) عبادُ الرَّحْمنِ ... یَمْشُونَ علَى الْأَرْضِ هَوْناً
- 3- اسلام، دین جامعى است که حتّى براى چگونه راه رفتن برنامه دارد. «یَمْشُونَ علَى الْأَرْضِ هَوْناً»
- 4- ایمان واعتقاد انسان، در رفتار شخصى او مؤثّر است. عبادُ الرَّحْمنِ ... یَمْشُونَ
- 5- تواضع، ثمرهى بندگى و نخستین نشانهى آن است. «هَوْناً»
- 6- سرچشمهى مدارا و نرمخویى بندگان خدا، ایمان است، نه ترس و ضعف آنان. عبادُ الرَّحْمنِ الَّذِینَ یَمْشُونَ ...
- 7- وقار و نرمى از بارزترین صفات مؤمن است. یَمْشُونَ ... هَوْناً
- 8- تواضع نسبت به همهى مردم لازم است. (نسبت به زن و مرد، کوچک وبزرگ، دانا و نادان). یَمْشُونَ ... هَوْناً ... قالُوا سَلاماً
- 9- با جاهلان مقابله به مثل نکنید. «إِذا خاطَبَهُمُ الْجاهِلُونَ قالُوا سَلاماً»
- 10- مُدارا و حلم و حوصله، از صفات بارز مؤمنان است. «قالُوا سَلاماً»
- 11- تواضع باید هم در عمل باشد، یَمْشُونَ ... هَوْناً، هم در کلام، «قالُوا سَلاماً» و هم در عبادت. «سُجَّداً وَ قِیاماً»
- 12- با افراد نادان و فرومایه مجادله نکنید. «قالُوا سَلاماً» (آنان سخنى در شأن خود مىگویند، ولى شما سخنى عالمانه و کریمانه بگویید) اللهم صل علی محمد وآل محمد وعجل فرجهم
