کتاب چرا...ده. عوامل سستى در انجام نماز معجزه عصا و ید بیضاء را باو و هارون داد (اذْهَبْ أَنْتَ وَ أَخُوکَ بِآیاتِی، وَ لا تَنِیا فِی ذِکْرِی‏،

 

1. 1. بسم الله الرحمن ارحیم
   2. اللهم صل علی محمد وآل محمد وعجل فرجهم

کتاب چرا...ده. أَ فَلا تَعْقِلُونَ‏ نمیاندیشید !؟ ‏

عوامل سستى  در انجام نماز را مورد بررسى قرار دهیم

پژوهش و اندیشه‏

0. عوامل سستى  در انجام نماز را مورد بررسى قرار دهید. در فرهنک لغت  مترادف های کلمه سستی : اهمال، بی ثباتی ، تعلل، بی حالی ، تغافل ، تکاسل ، تکاهل ، تهاون ، درماندگی ، رخوت ، ضعف ، طفره ، غفلت ، فتور، فروگذاشت ، کوتاهی ، مسامحه ،
1. خداى تعالى بنقل قرآن کریم در شبى که موسى را برسالت بر مى‏گزیند، معجزه عصا و ید بیضاء را باو و هارون داد (اذْهَبْ أَنْتَ وَ أَخُوکَ بِآیاتِی، وَ لا تَنِیا فِی ذِکْرِی‏، تو و برادرت معجزات مرا بردار و برو در یاد من سستى ‏ مکنید)،
2. همانگونه که اخلاق شخصى به سبب عوامل خارجى فاسد مى‏شود، فرزندان یک ملت و جامعه را هم سستى  در انجام وظائف دینی و بى غیرتى و بى مهرى عارض مى‏شود تا آنجا که دیگر به مصالح مردم وطنشان نمى‏اندیشند و مصالح عموم را فداى منافع خصوصى خود و نظام و روابط اجتماعى را مختل مى‏کنند. یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لا تَتَّخِذُوا بِطانَةً مِنْ دُونِکُمْ ..
3. در قرآن از عوامل‏ شکست نیز سخن به میان آمده است که مى‏توان از آن به «زمینه‏هاى پیروزى دشمن» نیز، تعبیر کرد. برخى از این عوامل عبارت‏است از: سستى ‏، تفرقه، درگیرى، سرپیچى از دستورات (آل‏عمران/ 3، 152) و ترس. (حشر/ 59، 2)
4. تهاون وسستی در نماز : از جمله عوامل‏ شکست، سستى ‏، نزاع و عدم اطاعت از فرماندهى است.«فَشِلْتُمْ وَ تَنازَعْتُمْ ... وَ عَصَیْتُمْ»
5. سستی وضعف : دلدادگى به دنیا و دنیاطلبى، از عوامل‏ اساسى سستى ‏ و ضعف مؤمنان است. فَلا تَهِنُوا ... إِنَّمَا الْحَیاةُ الدُّنْیا
6. عوامل سستی در نماز : از عوامل‏ سستى ‏ در جهاد، ضعف فرهنگى و پائین بودن فرهنگ مردم است. «الْمُخَلَّفُونَ مِنَ الْأَعْرابِ»
7. 7. عوامل‏ سستى ‏ در نماز: این سستى  ما در امور دینى معلوم مى‏شود براى چیست. براى آن است که ایمان به غیب نداریم و پایه‏ى یقین و اطمینان سست است و وعده‏ى خدا و انبیا را به جان و دل قبول نکردیم ...
8. 2.توجه به ولایت الهى و توکل بر او از عوامل‏ نجات از سستى ‏ است. 4- رسیدن به‏ ولایت‏ الهى‏، در سایه‏ى عمل و تلاش انسان است. «وَ هُوَ وَلِیُّهُمْ بِما کانُوا یَعْمَلُونَ»
9.  
10. بى‏ایمانى یکى از عوامل‏ سستى ‏ و ناراحتى است. درنماز ودر غیر امور دینی است .
11. 2. سستى ‏ و اختلاف و نافرمانى سپاهیان از عوامل‏ شکست در جنگ است (پس این موانع را برطرف سازید). سستی .تهاون . غفلت . کوتاهی .عدم توجه به وظیف شرعی .عدم اعتقاد به قیامت .
12. سرگرمى‏ها و خوشى‏هاى پوچ دنیا، از مهم‏ترین عوامل‏ سستى ‏ در جهاد و تمایل به سازش با کافران‏
13. فَلا تَهِنُوا ... إِنَّمَا الْحَیاةُ الدُّنْیا لَعِبٌ وَ لَهْوٌ (وَ اللَّهُ مَعَکُمْ وَ لَنْ یَتِرَکُمْ أَعْمالَکُمْ).
14. کسى که خدا با اوست همه عوامل‏ پیروزى را در اختیار دارد، هرگز احساس تنهائى نمى‏کند، ضعف و سستى ‏ به خود راه نمى‏دهد، به نام صلح، تسلیم دشمن نمى‏شود، و فرآورده‏هاى خونهاى شهیدان را در لحظات حساس به باد نمى‏دهد. وسفارش شهیدان را آز یا نمی برد.
15. دنیاطلبى و دلدادگى به مادّیات، از عوامل‏ سستى ‏ در مبارزه و رویارویى با دشمن. وتسلیم وشکست است.
16.  گاهى سستى ‏ اراده، ترس، غم، اضطراب و عدم اشراف کامل بر موقعیتها، باعث مى‏شود نتوانیم از راه‏حلهاى ممکن به شکل مطلوب بهره ببریم. نماز عزم وتصمیم  انسان را جدی وتتوکل باعث تقویت اراده، و عدم تأثیر عوامل‏ مخل روانى مى‏شود.
17. چرا گفته‏اند نماز عمود دین است، اگر قبول شود همه چیز قبول مى‏شود ...؟ آیا به نماز زیاد بها داده‏اند؟ آیا این جمله‏ها یادگار عهدى است که مى‏خواستند نداى جهاد را خاموش کنند؟ به نماز و عبادت بهاى زیاد دادند، و الّا دو دقیقه خم و راست شدن که این همه بوق و کرنا ندارد و به قول دیگرى چیزى که با یک حدث باطل مى‏شود و با یک نگاه به اطراف، با یک خندیدن، با یک کلمه حرف آدمى باطل مى‏شود که نمى‏تواند عمود دین باشد. آن چه دینى است که اینچنین استوانه سستى ‏ دارد! آنچه به اسلام مى‏برازد این است که جهاد عمود دین است، امر به معروف عمود دین است. نماز گریزگاه فرار از مسئولیتهاى اجتماعى است.
18. در میان عوامل‏ خوب از همه مهم‏تر روشنایى و باران، و در میان عوامل بد از همه مهم‏تر شب و زمستان و خشکسالى و قحطى و بیماریها و مرگ و آفات دیگر بود. ناچار عوامل خیر و زیبایى را که مى‏پرستیدند براى آنها نماز و دعا و نذر و نیاز مى‏کردند، براى رهایى از عوامل شر وردهایى مى‏خواندند
19. 2- سبک‏ شمردن‏ نماز دیر نماز خواندن، سبک کردن نماز است. بنابراین بحث ما در مورد سبک کردن نماز است. در روایات چهار تعبیر وجود دارد. «مَنِ اسْتَخَفَّ بِصَلَاتِهِ» (کافى، ج 3، ص 269) در بعضى روایات‏ «مَنِ اسْتَخَفَّ» را داریم. در بعضى از روایات هم‏ «مَنْ سَرَقَ صَلَاتَهُ» (المحاسن، ج 1، ص 82) را داریم. یعنى کسى که از نماز سرقت مى‏کند. «مَنْ تَهَاوَنَ بِصَلَاتِهِ» (فلاح‏السائل، ص 22) «مَنْ ضَیَّعَ صَلَاتَهُ» (عیون‏أخبارالرضا، ج 2، ص 31) کسى که نماز را ضایع مى‏کند. در بعضى روایات داریم که‏ «مَنْ تَرَکَ صَلَاتَهُ» (جامع‏الأخبار، ص 73) کسى که اصلًا کسى نماز نمى‏خواند. در روایات تعبیرات مختلفى آمده است. البته شاید هر تعبیرى هم یک معنایى داشته باشد. نمى‏شود همینطور ساده از کنار کلمات امامان عبور کرد.
20. لمن تهاون سبک شمردن نماز : أروی بحذف الإسناد عن سیدة النساء فاطمة ابنة سید الأنبیاء صلوات الله علیها و على أبیها و على بعلها و على أبنائها الأوصیاء أنها سألت أباها محمدا (صل الله علیه وآله )  فاطمه زهرا علیها السلام از پدرش رسول خدا صلى الله علیه و آله نقل مى‏کند.
21. فقالت یا أبتاه ما لمن تهاون بصلاته من الرجال و النساء حضرت زهرا علیها سلام از پدرشان الله سؤال کردن  که هر کس نماز را سبک شمارد، چه می شود.
22. قال یا فاطمة من تهاون بصلاته من الرجال و النساء ابتلاه الله بخمس عشرة خصلة : حضرت فرمودند یافاطمه  هرکسی در نماز سستی .سهل انگاری کند در دنیا و در قبر وبرزخ و در قیامت، به پانزده بلا گرفتار مى‏شود از قبیل:
23. ست منها فی دار الدنیا و ثلاث عند موته و ثلاث فی قبره و ثلاث فی القیامة إذا خرج من قبره : شش بلا در دنیا وسه بلا هنگام مرگ و سه بلا در قبر وسه بلا در قیامت
24. فأما اللواتی تصیبه فی دار الدنیا فالأولى یرفع الله البرکة من عمره . اما آن شش بلا که در دنیا نصیب سهل انگاری نماز می شود 1-  برکت از عمر و مال او برداشته مى‏شود.
25. الثانی : و یرفع الله البرکة من رزقه 2- خداوند برکت را ااز رزقش بزمی دارد.
26. الثالث : و یمحو الله عز و جل سیماء الصالحین من وجهه 3-: نورانیت صالحان را از دست مى‏دهد
27. الرابع : و کل عمل یعمله لا یؤجر علیه : 4-و کارهایش بى‏پاداش مى‏ماند.
28.  الخامس : و لا یرتفع دعاؤه إلى السماء : 5- نه دعایش مستجاب مى‏شود
29. و السادسة لیس له حظ فی دعاء الصالحین : 6- و نه مشمول دعاى خوبان مى‏شود.
30. و أما اللواتی تصیبه عند موته فأولهن أنه یموت ذلیلا : 7- لحظه مرگ ذلیلانه مى‏میرد.
31. و الثانیة یموت جائعا : 8- و دوم آنکه گرسنه میمیرد، درلحظه مرگ به گرسنگى جان می دهد.
32. و الثالثة یموت عطشانا فلو سقی من أنهار الدنیا لم یرو عطشه  : 9.سومین بلا در هنگام جان کندن آن است که تشنه از دار دنیا می رود بطوری که اگر تمام آبهای دنیا را بنوشد رفع عطش او نخوهد شد . اگر از نهرهاى دنیا باو آب داده شود عطش و تشنگى او فرو ننشیند.
33. و أما اللواتی تصیبه فی قبره فأولهن یوکل الله به ملکا یزعجه فی قبره : 10-و اما آنچه در قبرش باو میرسد: انواع فشارها وبلاها در قبر وبرزخ نصیبش مى‏شود. پس نخستین آنها آنست که بحالت ذلت و خوارى از او پذیرایی می کنند.. و بلا آنست که خداوند فرشته‏اى بر او میگمارد که در قبرش او را (بواسطه ترس و پریشانى) از جاى خود برکند،
34. و الثانیة یضیق علیه قبره : 11-ودوم  آنچه در قبرش باو میرسد: آنکه قبرش بر او تنگ گردد،
35. و الثالثة تکون الظلمة فی قبره : پ12- سوم آنکه ظلمت و تاریکى در قبرش باشد.
36. و أما اللواتی تصیبه یوم القیامة إذا خرج من قبره : 13-و اما آنچه روز قیامت هنگامى که از قبرش خارج شود باو میرسد:
37. فأولهن أن یوکل الله به ملکا یسحبه على وجهه و الخلائق ینظرون إلیه 13- پس نخستین آنها آنست که خداوند فرشته‏اى بر او میگمارد که ویرا با صورتش بزمین میکشاند در حالى که تمام مردم باو مینگرند،
38. و الثانیة یحاسب‏ حِساباً شَدِیداً  : 14-و دوم آنکه حساب و رسیدگى باعمالش سخت مى‏شود، و از لطف خداوند محروم است.
39. و الثالثة لا ینظر الله إلیه و لا یزکیه و له عذاب ألیم‏: 15و سوم آنکه خداوند با نظر رحمت باو توجه نفرماید و پاکیزه‏اش نگرداند و براى او عذاب دردناک باشد. فلاح السائل و نجاح المسائل، ص: 23
40.  آدم عاقل چنان کند که مورد پشیمانی قرار نگیرد وحسرت عمر از دست رفته وگران مایه نخورد وبه 15 بلا گرفتار نشود توجه .توجه . توجه
    1. اللهم صل علی محمد وآل محمد وعجل فرجهم