نماز 15 -معرفت وشناخت : امّا در نیتّ چون یک امر درونى است و آثار ظاهرى ندارد، ریا و سمعه و امثال آن راه ندارد. امتیاز دیگر نیتّ بر عمل آنست که همیشه و همه جا ممکن است و شرائط خاصى نمى طلبد
جمعه, ۱۶ مهر ۱۴۰۰، ۰۲:۴۰ ب.ظ
نماز بسم الله الرحمن الرحیم
اللهم صل علی محمد وآل محمد وعجل فرجهم
- نماز15-معرفت وشناخت
- امتیازى که نیّت کار بر نفس کار دارد، این است که در انجام کار، گاهى ریا و خودنمائى مطرح است
- امّا در نیتّ چون یک امر درونى است و آثار ظاهرى ندارد، ریا و سمعه و امثال آن راه ندارد. امتیاز دیگر
- نیتّ بر عمل آنست که همیشه و همه جا ممکن است و شرائط خاصى نمى طلبد
- امّا انجام یک عمل نیاز به شرائط و امکاناتِ فراوانى دارد.
- که این دسته روایات مى گوید: اگر کسى روایتى « مَنْ بَلغ » در روایات، عنوانى است به نام روایاتِ شنید که مى گوید فلان عمل پاداش دارد و آن عمل را انجام داد، خداوند آن پاداش را به او م ىدهد
- گرچه آن روایت درست نباشد، زیرا کسى که به آن حدیث عمل کرده با حسن نیّت انجام داده است.
- درجات نیّت 1- گاهى ترس از قهر خدا یا طمع به لطف او انسان را به کارى وادار مى کند.
- چنانکه قرآن در این ) خدا را در هر حال بخوانید؛ اُدْعُوهُ خَوْفاً و طَمَعاً سوره اعراف، آیه ٥٦ چه درحال ترس وچه در حال امید.
- یادر این مورد میفرماید : در حال امید یا ترس خدارا بخوانید )« یَدْعُونَنا رَغَباً وَ رَهَباً سوره انبیا، آیه ٩٠»
- و یا در جاى دیگرى مى فرماید نماز را از ترس مىخوانند.
- ٢- مرحله بالاتر آنست گاه انسان بخاطر تشکر از الطاف او کارى انجام دهد، گرچه پاداش یا کیفری از جانب خداوند نباشد.
- چنانکه حضرت على علیه السلام مى فرماید: لوْ لَمْ یَتَوَعَّدِ اللَّهُ عَلى مَعْصِیَتِهِلَکانَ یَجِبُ اَلاَّ یُعْصى شُکْراً لِنِعْمَتِهِ( نهج البلاغه، حکمت ٢٩٠ )«
- اگر خداوند بر معصیتش وعده عذاب نداده بود، بر انسان لازم بود بخاطر تشکر از نعمت هاى او نافرمانى او را نکند.
- ٣- مرحله بالاتر، قرب به اوست آه انسان بدون چشمداشتى به بهشت و یا ترسى از دوزخ، خدا را عبادت آند چون تنها او را شایسته بندگى و عبادت مى داند.
- ٤- بالاترین مرحله آنست که عشق به خدا انسان را به کارى وادار آند،
- چنانکه على علیه السلام : عشق به مرگ و لقاى خدا را، از علاقه طفل به پستان مادر بیشتر مىداند.
- و حضرت قاسم فرزند امام حسن مجبتى علیهما السلام در کربلا مى گوید: مرگ در راه خدا براى من از عسل شیرین تر است.
- نقش نیّت در مسائل کیفرى
- اسلام در مسائل کیفرى نیز براى قصد و نیّت حساب جداگانه اى باز کرده است که به دو نمونه از آن اشاره مىکنیم:
- در مورد قتل، حساب کسى که از روى عمد و قصد کسى را کشته، از حساب کسى که بدون قصد ( سبب کشته شدن فردى شده، جداست
- و هریک حکم جداگانه اى دارد سوره نساء، آیه ٩٢.(
- در سوگند و قسم نیز قرآن م ىفرماید: لا یُؤاخِذُآُم اللَّه بِالَّلغْوِ فى اَیْمانکم »سوره بقره، آیه ٢٢٥ )«
- خداوند شما را بواسطه قسم هاىِ غیرجدّى مؤاخذه نمى کند.
- لذا اگر کسى سوگندى یاد آند ولى نیّت و قصد جدّى نداشته باشد آن سوگند ارزشى ندارد.
- معرفت، مقدّمه قصد قربت
- بهترین راهِ رسیدن به قصد قربت و نیّت پاک، معرفت و شناخت است.
- ( اگر بدانیم محبوبیّت پیداکردن نزد مردم بدست خداست.( سوره ابراهیم، آیه ٣٧
- ( اگر بدانیم عزّت و قدرت تنها بدست اوست.( سوره بقره، آیه ١٦٥
- اگر بدانیم نفع و ضرر ما بدست دیگران نیست.( مناجات شعبانیه)
- اگر بدانیم کار براى خدا، گاهى دو برابر، گاهى ده برابر و گاهى هفتصد برابر پاداش دارد، براى غیر او کار نمى کنیم.
- اگر بدانیم بالارفتن در جامعه نشانه عظمت نیست، زیرا دودِ رو سیاه هم بالا مى رود!
- اگر بدانیم توجه و نظر مردم به ما ارزشى ندارد، زیرا اگر یک فیل هم در خیابان راه برود همه به او نگاه مىکنند!
- اگر به خطرات و رسوای ىهاى ریاکارى توجه داشته باشیم.
- اگر بدانیم روزى را در پیش داریم که احدى به فریاد احدى نمى رسد
- و تنها آسانى نجات مى یابند( که قلب سلیم داشته باشند.( سوره شعراء، آیه ٨٩
- و اگر بدانیم با نیّت فاسد چه ارزشهایى را از دست م ىدهیم،خود را براى انجام کار خالص و با قصد قربت آماده مى کنیم.
- در خاتمه بحث نیّت، اشار هاى هم به آفاتِ نیّتِ فاسد مى کنیم
- چنانکه قبلاً برات نیّتِ سالم را بیان کردیم
- للهم صل علی محمد وآل محمد وعجل فرجهم.
