موعظه 3- یا على 12 خصلت است که مؤمن، باید براى سر سفره فرا بگیرد:

 

1. 1. موعظه ،3
   2. بسم الله الرحمن الرحیم
   3. اللهم صل علی محمد و آل محمد وعجل فرجهم

 

1. یا علی! اثنتا عشرة خصلة ینبغی للرجل المسلم أن یتعلمها علی المائدة : یا على 12 خصلت است که مؤمن، باید براى سر سفره فرا بگیرد:
2. یا علی! أربع منهافریضة و أربع منها سنة و أربع منها أدب : چهار تاى آن واجب و چهار مستحب و چهار ادب است،  
3. یا علی! فأما الفریضة فالمعرفة بما یأکل و التسمیة و الشکر و الرضا : اما آنها که واجب است اینست: که بدانى چه میخورى (از نظر حرام و حلال و بودن نعمت حق)، و بسم الله گفتن، و شکر گفتن و خشنود و راضى بودن،
4. یا علی! و أما السنة فالجلوس علی الرجل الیسری و الاکل بثلاث أصابع : و آنها که سنّت و مستحب است، بر پاى چپ تکیه کردن (بطرف چپ نشستن) با سه انگشت غذا خوردن،
5. یا علی! و أن یأکل مما یلیه و مص الاصابع : و از جلوى خود غذا خوردن و انگشتان را لیسیدن،
6. یا علی! و أما الادب فتصغیر اللقمة و المضغ الشدید و قلة النظر فی وجوه الناس و غسل الیدین" : و اما آنها که از ادب است: کوچک گرفتن لقمه، و بسیار جویدن و به دهان مردم کم نظر کردن و دستها را شستن.
7. "یا علی! خلق الله الجنة من لبنتین لبنة من ذهب و لبنة من فضة و جعل حیطانها الیاقوت و سقفها الزبرجد وحصاءها اللووو ترابها الزعفران و المسک الاذفر: یا على خداوند بهشت را از دو خشت آفریده خشتى طلا و خشتى نقره و دیوارهایش از یاقوت و سقفش از زبرجد، و ریگهایش لؤلؤ و خاکش مشک و زعفران مى‏باشد،
8. یا علی! قد سعد من یدخلنی : هر که بر من وارد شود سعادتمند است)
9. و لا شرطی و لا مخنث و لا نباش و لا عشار و لا قاطع رحم و لا قدری : و کارمند و یاور ظالمان، و لواط دهنده و نبش‏کننده قبور و عشّار و قطع رحم کننده و قدرى (قائل به قدر) وارد بهشت نشود.
10. یا علی! لا ینبغی للعاقل أن یکون ظاعنا إلا فی ثلاث مرمة لمعاش أو تزود لمعاد أو لذة فی غیر محرم : یا على: شایسته نیست که عاقل جز در یکى از سه حال  عمر گزارد:تحصیل روزى و ضرورات زندگى، توشه‏گیرى براى معاد، و لذّت غیر حرام.
11. یَا عَلِیُّ آفَةُ الْحَسَبِ الِافْتِخَار: یا على آفت سجایاى خوب بخود بالیدن است.
12. یَا عَلِیُّ مَنْ خَافَ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ أَخَافَ مِنْهُ کُلُّ شَیْ‏ءٍ وَ مَنْ لَمْ یَخَفِ اللَّهَ أَخَافَهُ اللَّهُ مِنْ کُلِّ شَیْ‏ءٍ-
13. یا على هر که از خداى عزّ و جل بترسد همه چیز از هیبت او ترسان باشند و هر که از خدا نترسد خداوند او را از هر چیزى به هراس اندازد.
14. یَا عَلِیُّ أَرْبَعٌ مَنْ کُنَّ فِیهِ بَنَى اللَّهُ لَهُ بَیْتاً فِی الْجَنَّةِ مَنْ آوَى الْیَتِیمَ وَ رَحِمَ الضَّعِیفَ وَ أَشْفَقَ عَلَى وَالِدَیْهِ وَ رَفَقَ بِمَمْلُوکِه‏ ؛ یا على چهار چیز است که هر کس واجد آنها باشد خداوند خانه‏اى در بهشت برایش خواهد ساخت: کسى که یتیمى را پذیرائى کند و بزرگ نماید، و بر ناتوانى ترحم نماید، و به پدر و مادر خود مهربان و دلسوز باشد، و نسبت به مملوک و زیر دست رعایت و مدارا کند.
15. یَا عَلِیُّ ثَلَاثَةٌ إِنْ أَنْصَفْتَهُمْ ظَلَمُوکَ السَّفِلَةُ وَ أَهْلُکَ وَ خَادِمُکَ وَ ثَلَاثَةٌ لَا یَنْتَصِفُونَ مِنْ ثَلَاثَةٍ حُرٌّ مِنْ عَبْدٍ وَ عَالِمٌ مِنْ جَاهِلٍ وَ قَوِیٌّ مِنْ ضَعِیف‏ ؛ یا على سه نفرند که اگر با آنها انصاف رفتار کنى بتو ستم کنند: آدم پست و زن تو، و خدمتگزار، و سه تن در باره سه تن رعایت انصاف نمى‏کنند: آزاد به برده، دانا به نادان، قوى به ضعیف.
16. یَا عَلِیُّ سَبْعَةٌ مَنْ کُنَّ فِیهِ فَقَدِ اسْتَکْمَلَ حَقِیقَةَ الْإِیمَانِ وَ أَبْوَابُ الْجَنَّةِ مُفَتَّحَةٌ لَهُ ؛ یا على هفت چیز است که در هر کس باشد حقیقت ایمان در او بکمال وجود دارد و درهاى بهشت برویش گشاده است:
17. مَنْ أَسْبَغَ وُضُوءَهُ وَ أَحْسَنَ صَلَاتَهُ وَ أَدَّى زَکَاةَ مَالِهِ وَ کَفَّ غَضَبَهُ وَ سَجَنَ لِسَانَهُ وَ اسْتَغْفَرَ لِذَنْبِهِ وَ أَدَّى النَّصِیحَةَ لِأَهْلِ بَیْتِهِ-کسى که وضویش را کامل بگیرد و نماز را خوب اداء کند، و زکاة مالش را بپردازد و خشم خود نگهدارد، و زبانش را حفظ نماید، و بر گناهش استغفار کند، و حق خیر خواهى و نصیحت را در باره اهل خانه‏اش ادا نماید.
18. یَا عَلِیُّ! لَعَنَ اللَّهُ ثَلَاثَةً آکِلَ زَادِهِ وَحْدَهُ وَ رَاکِبَ الْفَلَاةِ وَحْدَهُ وَ النَّائِمَ فِی بَیْتٍ وَحْدَه‏: یا على خداوند سه کس را لعن کرده: کسى که توشه‏اش را تنها بخورد، و در بیابان تنها سفر کند، و در خانه تنها بخوابد.
19. یَا عَلِیُّ! ثَلَاثَةٌ یُتَخَوَّفُ مِنْهُنَّ الْجُنُونُ التَّغَوُّطُ بَیْنَ الْقُبُورِ وَ الْمَشْیُ فِی خُفٍّ وَاحِدٍ وَ الرَّجُلُ یَنَامُ وَحْدَه‏ : یا على سه چیز است که بیم آن مى‏رود که جنون آرند: میان قبرستان مدفوع گذاردن، و با یک لنگ کفش راه رفتن، و مرد که در اطاق تنها بخوابد.
20. یَا عَلِیُّ! ثَلَاثٌ یَحْسُنُ فِیهِنَّ الْکَذِبُ الْمَکِیدَةُ فِی الْحَرْبِ وَ عِدَتُکَ زَوْجَتَکَ وَ الْإِصْلَاحُ بَیْنَ النَّاسِ وَ -یا على سه چیز است که دروغ در آنها پسندیده است: حیله در جنگ، و وعده دادن به زوجه و همسر، و اصلاح بین مردم،
21. یَا عَلِیُّ ! ثَلَاثَةٌ مُجَالَسَتُهُمْ تُمِیتُ الْقَلْبَ مُجَالَسَةُ الْأَنْذَالِ وَ مُجَالَسَةُ الْأَغْنِیَاءِ وَ الْحَدِیثُ مَعَ النِّسَاءِ و سه کس است که همنشینى آنها دل را بمیراند: مردم پست و دون صفت ثروتمندان سخن گفتن با زنان.
22. یَا عَلِیُّ ثَلَاثٌ مِنْ حَقَائِقِ الْإِیمَانِ الْإِنْفَاقُ مَعَ الْإِعْسَارِ وَ إِنْصَافُکَ النَّاسَ مِنْ نَفْسِکَ وَ بَذْلُ الْعِلْمِ لِلْمُتَعَلِّم‏ : یا على سه چیز است که از حقیقت ایمانست: در تنگدستى انفاق کردن و در باره خود با مردم بانصاف حکم و رفتار کردن، و به متعلّم و دانش پژوه بخشش نمودن.
23. یا عَلِیُّ ثَلَاثٌ مَنْ لَمْ تَکُنْ فِیهِ لَمْ یَتِمَّ عَمَلُهُ وَرَعٌ یَحْجُزُهُ عَنْ مَعَاصِی اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ خُلُقٌ یُدَارِی بِهِ النَّاسَ وَ حِلْمٌ یَرُدُّ بِهِ جَهْلَ الْجَاهِل‏ : یا على سه چیز است که هر کس آنها را نداشته باشد عملش کامل نیست: پارسایى که او را از ارتکاب محارم و گناهان نگهدارد، و اخلاقى که با مردم مدارا کند، و حلمى که به نادانکارى جاهل کنار آید.
24. یَا عَلِیُّ ثَلَاثٌ فَرَحَاتٌ لِلْمُؤْمِنِ فِی الدُّنْیَا لِقَاءُ الْإِخْوَانِ وَ تَفْطِیرُ الصَّائِمِ وَ التَّهَجُّدُ مِنْ آخِرِ اللَّیْلِ‏: یا على سه چیز وسیله سرور مؤمن است در دنیا: دیدار برادران مؤمن افطار دان بروزه‏دار، و عبادت و نماز آخر شب.
25. یَا عَلِیُّ أَنْهَاکَ عَنْ ثَلَاثِ خِصَالٍ الْحَسَدِ وَ الْحِرْصِ وَ الْکِبْر : یا على ترا از سه چیز بر حذر میدارم: حسد و حرص و کبر.
26. یَا عَلِیُ‏ أَنْتَ مِنِّی بِمَنْزِلَةِ هَارُونَ مِنْ مُوسَى طَاعَتُکَ وَاجِبَةٌ عَلَى مَنْ بَعْدِی کَطَاعَتِی فِی حَیَاتِی غَیْرَ أَنَّهُ لَا نَبِیَّ بَعْدِی؛ یا على تو وصىّ من در أهل بیت من و خلیفه من در امّت منى و منزلت تو اى على نزد من چون منزلت هارون در نزد موسى على نبیّنا و علیه السّلام است.
27. یَا عَلِیُ‏ أَنْتَ وَ شِیعَتُکَ عَلَى الْفِطْرَةِ وَ النَّاسُ مِنْهَا بِرَاءٌ  ؛یاعلی شیعه تو بر فطرت موجود شدید و سایر النّاس از آن شرف سعادت مأیوس بى‏سعادتند.
28. یا عَلِیُ‏ فَقُمْتُ فَقَالَ مَنْ کُنْتُ مَوْلَاهُ فَعَلِیٌّ مَوْلَاهُ اللَّهُمَّ وَالِ مَنْ وَالاهُ وَ عَادِ مَنْ عَادَاه :
29. بار خدایا دوست دار دوست على را و دشمن گیر آنکه دشمن آن حضرت باشد و یارى کن ناصر و معین على را و از رحمت خود دور گردان و لعنت کن بر کسى که ظلم در حق على و اولاد کرام او نماید.
30. یَا عَلِیُ‏ أَنْتَ مِنِّی بِمَنْزِلَةِ هَارُونَ مِنْ مُوسَى وَ أَنْتَ منی بِمَنْزِلَةِ الْکَعْبَةِ تُؤْتَى وَ لَا تَأْتِی‏ : یا على تو بمنزلیه  تو بمنزله هارون هستی نزد موسی تو خانه کعبه خواهى بود که همگى بنزد تو آیند و تو را رجعت بجانب کسى نیست، یا على‏ تو راضى نیستى که در نزد من مانند هارون در نزد موسى باشى و چنانچه وصى و جانشین و نایب مناب و قائم مقام موسى بود تو در نزد من برادر و ابن عم و داماد و نائب مناب و قائم مقام من باشى‏
31. یَا عَلِیُ‏ إِنَّکَ بَاقٍ بَعْدِی وَ مُبْتَلًى بِأُمَّتِی وَ مُخَاصَمٌ بَیْنَ یَدَیِ اللَّهِ فَأَعْدِدْ لِلْخُصُومَةِ جَوَاباً : «اى علىّ، تو بعد از من در دنیا باقى بوده و از جانب امّت من مبتلى و گرفتار خواهى شد، و روز قیامت در پیشگاه خداوند متعال با دشمنان و مخالفین خود در مورد محاکمه و مخاصمه واقع مى‏شوى، پس براى روز محاکمه و در مقابل مخالفین، جواب و حجّت خود را آماده کن»
32. یَا عَلِیُ‏ الصَّبْرَ الصَّبْرَ حَتَّى یَنْزِلَ الْأَمْرُ وَ لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیم‏: یاعلی!صبر چندان نمائى که حکم و امر خداى اکبر در باره تو نازل و مقدر گردد، آنگاه حضرت رسول کریم فرمود که : لا حول و لا قوة الا باللَّه العلى العظیم، اى على از این امر چندان بتو روى آرد که امکان کتابت و بیان آن نباشد
33. یا على‏ روزى که من ترا بحکم حضرت ایزد اکبر در خم غدیر بر امامت و ولایت مردم منصوب و منتظم گردانیدم ابلیس پرتلبیس با رؤساى اصحاب خسیس در آنجا حاضر شدند.
34. یا على!‏ لحمک لحمى و دمک دمى و حربک حربى. یاعلی گوشت همانند گوشت من است وخون تو همانند خون من است؛ هر که با تو در جنگ باشد هم مانند در جنگ با من است  
35. یا على! بر خیز : من بنا بر حکم رسول ذو المنن برخاستم و بایستادم، آنگاه حضرت رسول اللَّه صلّى اللَّه علیه و آله و سلّم گفت: اى معشر مردمان من کنت مولاه فهذا علىّ مولاه اللهمّ وال من والاه و عاد من عاداه
36. ولایت على (علیه سلام) در آن زمان سلمان از جاى و مکان خود برخاست و گفت: یا رسول اللَّه خداى این ولایت على (ع) که ما را بر متابعت و اطاعت او أمر فرمودى چه نوع ولایت است؟ حضرت فرمود که: ولایت على مثل ولایت منست چنانچه من بر هر که‏ أولى ام باو از نفس این على أولى است‏
37. أَوْ علی [عَلِیّاً] أَوْ علی [عَلِیّاً] أَوْ علی [عَلِیّاً] ثَلَاثَ مَرَّاتٍ فَرَأَیْنَا عَلَى أَثَرِ ذَلِکَ أَنَّ جَبْرَئِیلَ ع غَمَزَهُ فَأَنْزَلَ اللَّهُ تَعَالَى عَلَى أَثَرِ ذَلِکَ- فَإِمَّا نَذْهَبَنَّ بِکَ فَإِنَّا مِنْهُمْ مُنْتَقِمُونَ. أَوْ نُرِیَنَّکَ الَّذِی وَعَدْناهُمْ فَإِنَّا عَلَیْهِمْ مُقْتَدِرُون‏ : یا على‏ یا على‏ یا على‏ یعنى یا من شما را بحقایق امور محدثه بعد از من مطلع میگردانم، یا على‏ و این لفظ را سه بار تکرار نمود، در آن هنگام أثر وحى و آمدن جبرئیل (ع) از جبین مبین حضرت سید المرسلین واضح و مبین‏ گردید. و بر اثر آن حضرت قادر سبحان آیت جلالت پایه: فَإِمَّا نَذْهَبَنَّ بِکَ فَإِنَّا مِنْهُمْ مُنْتَقِمُونَ، أَوْ نُرِیَنَّکَ الَّذِی وَعَدْناهُمْ فَإِنَّا عَلَیْهِمْ مُقْتَدِرُونَ‏ (آیه 41: 42 سوره زخرف) بر حضرت رسول ذو الجلال انزال و ارسال فرمود. در روز غدیر حضرت نبی مکرم اسلام افراد مرتد واز دین برگشت را به امر خداوند به جاب ابن عبدالله انصاری معرفی کردند.  
38. یا على! امر زنان من بدست تست، بعد از من، آنگاه آن مرد خالصا لوجه اللَّه اداى شهادت‏ براى ولى اللَّه نمود بعد از او سیزده نفر که اهل بدر نیز با ایشان رفیق در شهادت و مطلع و مخبر بودند برخاستند و شهادت دادند که ما از حضرت رسول (ص) شنیدیم که میفرمود یا على امر زنان من بعد از من بدست شما است.
39. یا على! أَنْتَ الذَّائِذُ عَنْ حَوْضِی یَوْمَ الْقِیَامَةِ تَذُودُ عَنْهُ کَمَا یَذُودُ أَحَدُکُمُ الْغَرِیبَةَ مِنْ وَسْطِ إِبِلِهِ؟ یا على تو مردم را که مستحقّ جزا و پاداشت نیک باشند بطرف حوض من میرانى و روز قیامت و جمعى را که سزاوار عزّت و عنایت نباشند چنانچه شتر غریب را از میان شتران خود دور میگردانند آن طایفه را از شرب حوض کوثر دور و از احسان و مرحمت ما مهجور میگردانى.
40. یا على‏ با تو (در باره فضیلت و برترى) تو نخستین ایمان آورندگان هستى و با من در ایمان (2) در پیکار و جهاد (با دشمنان دین) از همگان بزرگتر (و برترى). (3) داناترین ایشان هستى بروزهاى خدا (شرح این قسمت و برخى قسمتهاى دیگر آن در آخر حدیث بیاید). (4) در پیمان و عهد با خدا باوفاترین و پایدارترین آنهائى (5) بمردمان مهربانتر از دیگرانى. (6) در بخش کردن (بیت المال) بطور مساوات و برابر از دیگران بهترى. (7) و در سنجش (فضیلت) نزد خداوند از همه برتر و بزرگترى. ارشاد-ترجمه رسولى محلاتى، ج‏1، ص: 33
41. یا على!  گریه مکن، على علیه السّلام میفرمود: پیغمبر (ص) را در خواب دیدم و بدان حضرت از رنجها و دشمنیهائى که از امتش بمن رسیده بود شکایت بردم و گریستم، یاعلی فرمود پس بسوئى نظر افکند و من نیز بدان سو متوجه شدم دو مرد را دیدم که کتهاى آنها بسته است، و سنگهاى بزرگى را دیدم که بر سر آن دو میکوبند، ابو صالح (راوى حدیث) گوید: صبح فرداى آن روز مانند روزهاى دیگر بسوى خانه آن حضرت رفتم، همین که ببازار قصابها رسیدم‏ دیدم مردم میگویند: أمیر المؤمنین علیه السّلام کشته شد، امیر المؤمنین کشته شد. اللهم صل علی محمد و آل محمد وعجل فرجهم