قاعده کلی بیمه : اوفوا بالعقود شامل این قراداد بیمه شود و اصل در معاملات صحت است،
پنجشنبه, ۱۱ شهریور ۱۴۰۰، ۱۱:۱۵ ب.ظ
بیمه 2
بسم الله الرحمن الرحیم ...
اللهم صل علی مخمد وآل مخمد وعجل فرجهم
- بیمه در مواردی" ل" آمده: لِلْفُقَراءِ و در مواردی" فی" آمده فِی الرِّقابِ وَ الْغارِمِینَ است، شاید لِلْفُقَراءِ مال باید به دست آنهابرسد اما و فِی الرِّقابِ بدست دولت در این راه خرج شود.
- 3. بیمه درفقه اسلامی :
- 1- بیمه معامله مستقل : عقد و معاملهای است مستقل، یعنی مثل سائر معاملات نیاز به ایجاب و قبول دارد.
- 2- قاعده کلی بیمه : اوفوا بالعقود شامل این قراداد بیمه میشود و اصل در معاملات صحت است، مگر دلیلی برای مورد خاصی داشته باشیم.
- بیمه قرارداد الوفاء : لازم نیست بیمه داخل در بیع و اجاره و ... باشد، تا صحیح باشد بلکه قراردادی است که لازم الوفاء است.
- اشکال بیمه : در بیمه یکی از دو طرف که ماهیانه یا سالیانه مبلغی میدهد معلوم است، ولی مبلغ بیمه گر (در صورت بروز خسارت)، معلوم نیست و چون دو طرف روشن نیست یک نوع غرر است؟
- پاسخ بیمه : بیمه تبادل دو مبلغ نیست تا نیازی به تعیین باشد ، بلکه ماهیت بیمه مبلغ معین از یک طرف و تعهد وتامین و ایجاد روحیه و روان آرامش از طرف دیگر است، بنابراین پول در برابر کسب اطمینان و تامین است نه پول در برابر پول، تا نیاز به تعیین دقیق داشته باشد، بنابراین مشمول لا تَأْکُلُوا أَمْوالَکُمْ بَیْنَکُمْ بِالْباطِلِ بقره/ 188. نمیشود.
- بیمه معاملهای مستقل : مطهری میفرماید: نظر علمای فعلی نیز همین است که بیمه معاملهای مستقل است که شرائط عامة بلوغ و اختیار و عقل و ... را دارد و موانع فساد و بطلان را هم اگر نداشت کاملا قرارداد عقلائی و المومنون عند شروطهم (قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص): الْمُومِنُونَ عِنْدَ شُرُوطِهِمْ تهذیب الاحکام، ج 7، ص 371.) است.
- 3- بیمه تامین روحی : آری بیمه یک معامله است که انسان در مقابل یک تامین روحی و روانی پول میدهد. بیمه استاد و شهید مطهری.
- 4- بیمه عقد و پیمان است : و عقد لازم است چون اصل لزوم عقود است. و خیار یک قرارداد مجددی است که روی عقد گذاشته میشود، معنای عقدلازم آن است که یک طرفه نمیتوان آن را بهم زد.
- 5- بیمه نوعی از ضمان است و ضامن خسارت در برابر ضمانت پول میگیرد و ادله ضمان را میتوان شامل بیمه نیز دانست، گرچه ضمانها معمولا مربوط به مال انسان در دست دیگری است، ولی در بیمه انسان ضامن مال کسانی میشود که مال در دست خودشان تلف میشود.
- 6- دیه بر عاقله یک نوع بیمه است، زیرا عاقله ورثه ذکوری است که از ناحیه پدر به انسان انتساب داشته باشند (برادرها و عموها)، چون این طبقه هستند که روزی که انسان بمیرد ارث میبرند پس اکنون که با مردن ارث میبرند در عوض باید دیه خسارات غیر عمدی را بپردازد. گرچه انسان قرادادی نبسته ولی شارع این تعهد را میان انسان و بستگان آورده که در برابر ارث خوری متعهد خسارات انسان نیز بشوند. دیه بر عاقله یک نوع بیمه اجباری است از طرف اسلام و احتمال ارث بردن در برابر احتمال خسارت کشیدن است. بیمه استاد مطهری.
- 7- ضمان جریره یک نوع بیمه است : زیرا دو نفر عقدی برقرار میکنند که هر یک خسارتی غیر عمدی بر شخصی وارد کردند، دیگری تمام یا نصف آن خسارت را بپردازد، این ضمان جریره در اسلام امضاء شده است اگر خسارت غیر عمدی وارد و انسان عاقله و ضامن جریره نداشت. ولی معتق داشت، دیه بر معتق است، یعنی اگر خسارت وارد کننده زمانی برده کسی بوده و آن کس او را آزاد کرده و بعد از آزادی خسارتی زده است باید معتق خسارت را بپردازد و گرنه امام باید بپردازد. بیمه استاد مطهری.
- 4. انواع بیمه :
- بیمه دو نوع است : نوع اول بیمه : از صندوقی به خسارت دیده کمک میکنند و بعد کم کم میگیرند.
نوع دوم بیمه : از اول ماهیانه میگیرند برای خسارت احتمالی بعدی.
- 5. منابع تأمین اجتماع بیمه 1- نفقه به افراد واجب النفقه 2- کفارات 3- نذورات 4- وقف 5- صدقات 6- وصیت 7- ارث 8- احسان و انفاق و اطعام 9- قرض الحسنه 10- رسیدگی به اطفال بی پناه و گمشده 11- سکنی و عمری و رقبی.
- 6. 17 مورد بیمه معنوی : 1- استعاذه یک بیمه است:
- قَالَ الصَّادِقُ (ع): أعوذ بالله من إنسان سوء و جار سوء و قرین سوء و یوم سوء و ساعة سوء مصباح المتهجد، ص 103.
- 2- نیت خالص و توحید بیمه است:
- قَالَ اللَّهُ تَعَالَی: کَلِمَةُ لا إِلَهَ إِلا اللَّهُ حِصْنِی مَنْ دَخَلَ حِصْنِی أَمِنَ عَذَابِی کشف الغمة، ج 2، ص 308.
- 3- رهبری معصوم بیمه است:
- قَالَ اللَّهُ تَعَالَی: ولایة علی بن أبی طالب (ص) حصنی فمن دخل حصنی أمن ناری معانی الاخبار، ص 371.
- 4- دعا بیمه است:
- قَالَ الصَّادِقُ (ع): اللَّهُمَّ طَهِّرْ قَلْبِی مِنْ کُلِّ آفَةٍ تهذیب الاحکام، ج 1، ص 146.
- قَالَ الصَّادِقُ (ع): اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِی وَ ارْحَمْنِی کافی، ج 3، ص 187.
- قَالَ الْبَاقِرُ (ع): اللَّهُمَّ احْفَظْنِی بِحِفْظِ الایمَانِ کافی، ج 2، ص 525.
- قَالَ عَلِیُّ بْنُ الْحُسَیْنِ (ع): اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ سَدِّدْنِی لانْ أُعَارِضَ مَنْ غَشَّنِی بِالنُّصْحِ صحیفه سجادیه، دعای 20.
- 5- صدقه بیمه است 6- عقیقه بیمه است 7- حج بیمه است:
- قَالَ الْبَاقِرُ (ع): الْحَجُّ یَنْفِی الْفَقْرَ الدعوات، ص 127.
- 8- پرهیز از نگاههای ممنوع بیمه است: قُلْ لِلْمُومِنِینَ یَغُضُّوا مِنْ أَبْصارِهِمْ نور/ 30. تاروحتان پاک بماند.
- 9- روزه بیمه است: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص): صُومُوا تَصِحُّوا الدعوات، ص 76.
- 10- ازدواج بیمه است:
- قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص): مَنْ تَزَوَّجَ فَقَدْ أَحْرَزَ نِصْفَ دِینِهِ أمالی طوسی، ج 18، ص 518.
- لِتَسْکُنُوا إِلَیْها روم/ 21.
- 11- قصاص بیمه است: وَ لَکُمْ فِی الْقِصاصِ حَیاةٌ بقره/ 179.
- 12- زکات بیمه است: قَالَ الْکَاظِمُ (ع): حَصِّنُوا أَمْوَالَکُمْ بِالزَّکَاةِ کافی، ج 4، ص 61.
- 13- گرفتن شاهد و کاتب و محضر و انگشت نگاری و ... بیمه است.
- 14- استعاذه بیمه است : إِنِّی أُعِیذُها بِکَ وَ ذُرِّیَّتَها مِنَ الشَّیْطانِ الرَّجِیمِ آل عمران/ 36.
- 15 نماز بیمه است : إِنَّ الصَّلاةَ تَنْهی عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنْکَرِ عنکبوت/ 45.
- 16 حجاب بیمه است : فَیَطْمَعَ الَّذِی فِی قَلْبِهِ مَرَضٌ احزاب/ 32.
- 17 تلاوت قرآن بیمه است : قَالَ الصَّادِقُ (ع): حَصِّنُوا أَمْوَالَکُمْ وَ فُرُوجَکُمْ بِتِلاوَةِ سُورَةِ النُّورِ ثواب الاعمال، ص 109.اللهم صل علی مخمد وآل مخمد وعجل فرجهم
