عیدانه ؛غدیر یه زیارت امیرالمومنین علی (علیه السلام) در روز عید غدیر 1-پیشگفتار : از جماله جریانات مهم وبزرگ زندگی پیامبر(صلی الله علیه وآله) براساس یک آینده نگری حکیمانه طراحی واجرا گردیده

                                       

                                     عیدانه ؛غدیر یه  زیارت  امیرالمومنین علی (علیه السلام) در روز عید غدیر  1-

                                      من کنت مولاه فهذا علی مولا ه

                                      بسم الله الرحمن الرحیم

                                      اللهم صل علی محمد وآل محمد وعجل فرجهم

0. پیشگفتار : از جماله جریانات مهم وبزرگ زندگی پیامبر(صلی الله علیه وآله)  براساس یک آینده نگری حکیمانه طراحی واجرا گردیده ؛ واقعه غدیر وجانشین برای به انگیزه ی مرافبت از رسالت نبوی(صلی الله علیه وآله) می باشد, واقعه غدیر ابعاد ؛عرفانی ؛ تربیتی ؛ سیاسی ؛ اجتماعی فراوانی دارد؛ چرا که موضوع خلافت و امامت حضرت  علی  (علیه السلام)  وجانشینان ایشان از ابعاد گونان گون وپیامد های بیشماربرخورداراست.
1. امامت حضرت  علی  (علیه السلام)  نه تنها ازبعد سیاسی , تربیتی , اجتماعی حائز اهمیت است بلکه از بعد عرفانی واخلاقی نیزاهمیت بسزایی دارد, زیرا حاکمیت امامت وصالحان بر جامعه , مردم را به سوی فضائل , صلاح و ارزش های انسانی سوق می دهند, در دیرباز واقعه غدیر  همان اندازه که سبب مسرت وخوشحالی دوستان وپیروان اهل بیت بوده , برای دشمنان ومنافغین ولایت ناخوش آیند وغیر قابل تحمل بوده وهست,
2. شناخت صحیح ماجرای غدیر وپاسداری عاطفی ومعرفتی آن وشناساندن واقعیت وپیام های غدیر به بشریت در واقع شناختن وشناساندن همه خوبی ها ونیکی هاست همچو ریسمان الهی , سبب اتصال ولایت به رسالت نبوی (صلی الله علیه وآله)   بلکه پیوند ولایت به رسالت همه انبیاء پیشین وآنگاه ارتباط با خدا می باشد,
3. گنجینه اسرار- با مروری گذرا بر زیارت مخصوص حضرت   (علیه السلام)   درروزغدیر  به روایت حضرت  امام هادی (علیه السلام) که از نظر محتوا وشیوایی هم تراز زیارت جامعه کبیره است برآن شدیم به منظور کسب معرفت ومعرفت افزایی بیشتر نسبت به مقام ولایت وامامت آن امام هما  (علیه السلام)  , به معرفی و تبین بیشتراین زیارت به پردازیم که بدون شرط گنجینه ای سر شار از اسرار ولایت ومعرفت را درخود جای داده است,

 

4. کسب کمالات - امید آنکه با تامل واندیشه بر معارف عمیق این زیارت  در ایام با شکوه غدیریه و یا در زیارت های آن حضرت   (علیه السلام)   علاوه برکسب پاداش زیارت آن حضرت   (علیه السلام) از موهبت های والای الهی وکمالات ملکوتی علوی بهره مند شویم برگرفته از غدیریه حجت الاسلام مهدی نیلی پورذالحجه الحرام 1444/ تیر 1402

 

5. مقدمه  : یکی از زخارئر معرفتی شیعه, زیارتنامه ها ومتون موثق روایی است که ازسوی معصومین در باب زیارت امامان دراختیار ما قرار گرفته است, زیارتی چون ؛ زیارت عاشورا ، زیارت جامعه ، زیارت آل یاسین، ودرخصوص زیارت حضرت  علی  (علیه السلام)  نیز زیارت نامه های متعددی درمجامع روای وارد شده که برخی این زیارت ویژه زمان خاص است، مانند زیارت آن حضرت  (علیه السلام)   در روز مبعث ویا در روزغدیر خم، وبرخی دیگر به زمان ومکان های خاص اختصاص ندارد که از آنها به زیارت مطلقه تعبیر می شود ، 

 

6. به روایت حضرت  امام هادی (علیه السلام)- ازجمله زیارت مخصوص حضرت  علی  (علیه السلام)   زیارت آن حضرت  در روز غدیرخم به روایت امام هادی  (علیه السلام)   از امام حسن عسگری  (علیه السلام)  است، که طولانی یرین وقوی ترین زیارت  امیرالمومنین (علیه السلام)  می باشد،

 

7. این زیارت را علامه مجلسی (رحمه اله علیه ) در جلد 97 بحارص 395به نقل ازشیخ مفید آورده اند، همچنین این زیارت با اندکی تفاوت در کتاب المزارمرحوم شهید اول ص 64آمده است،

 

8. در یک نگاه کلی، می توان امتیازات ویزه این زیارت را اینچنین برشمرد،
9. شصت آیه قرآن- دراین زیارت با اقتباس ازشصت آیه قرآن به معرفی مقامات ملکوتی آن حضرت  (علیه السلام)  ویا معرفی دشمنان ایشان پرداخه شده وبه یک تعبیراین زیارتنامه منبع قوی پیرامون (آیات الولایه) وجایگاه رفیع  امیرالمومنین (علیه السلام)  وفرزندان ایشان در قرآن به شمار می آید.

 

10. فلسفه و راز ولایت بیش از 50 آیه از قرآن ، چه به صورت مستقیم وچه با استفاده بخشی از آیات در متن این زیارت در درجه اول بیان الهی بودن وقرآنی بودن اساس ولایت امیر المومنین(علیه السلام) می باشد،

 

11. آغاز اعلام ولایت - زیرا از آغاز اعلام ولایت آن حضرت  (علیه السلام)  توسط  رسول  مخالفان با القاء شبهه این انتصاب رامساله شخصی و سلیقه ی پیامبر (صلی الله علیه وآله)   معرفی میکردند ودرصدد انکارالهی بودن انتخاب حضرت  علی (علیه السلام) بودند،    

 

12. آیات قرآن در شان علی (علیه السلام)   ثانیا این تعداد آیات قرآن در شان علی نازل شده بهانه ای را از دست کسانی که شعار(حسبنا کتب الله ) به جنگ ولایت آمده بودند ، می گیرد ، چرا که با پذیرش این شعار (انحرافی) باز هم مدعای مخالفان ثابت نمی گردد، زیرا قرآن است که در جای جای آن به فضائل و شایستگی های شخصیتی حضرت  (علیه السلام)   اشاره می کند،

   

13. مقامات  امیرالمومنین (علیه السلام) ثالثا بیان مقامات  امیرالمومنین (علیه السلام)   از زبان قرآن  براعتقاد پیروان وشیعیان آن حضرت  (علیه السلام)   نسبت به ولایت می افزاید وآنان را به استفاده ازآیات قرآن برای دفاع از ولایت ترغیب می نماید،

 

14. زیارتنامه ی غدیریه - رابعا فراوانی آیات ولایت در زیارتنامه ی غدیریه می تواند بصورت غیر مستقیم جوابگوی این شبهه باشد که چرا اسم حضرت  علی (علیه السلام)   در قرآن نیامده است با این توضیح که نام بسیاری از انبیاء در قرآن نیامده این دلیل برعدم نبوت انبیاء نمی باشد، وجود اسم دلالتی برشایستگی های لازم امام وعلت انتخاب های الهی از بین بندگان ندارد،

 

15. صفات امام (علیه السلام)  برخلاف وصف که بیانگرصفات امام (علیه السلام)   وشایستگی های مورد نیازولازم  یک رهبرآسمانی است،

 

16. صدها بار وصف - مثلا نام مبارک نبی  اکرم (صلی الله علیه وآله)  چهار مرتبه بیشتردر قرآن نیامده ، در حالی که صدها بار وصف آن حضرت  بیان شده است ،

 

17. دهها آیه در وصف - به همین ترتیب نام حضرت  علی(علیه السلام)    نیزدر قرآن نیامده ، اما دهها آیه در وصف ایشان نازل شده که این شیوه ی در کنارمصونیت بخشی به قرآن در برابر تحریف مخالفان  آن حضرت  را به طورکامل معرفی می نماید، در این زیارات عمدتا ازمحتوای والفاظ روایی که ازسوی پیامبر  اکرم (صلی الله علیه وآله)  وسایر معصومین حضرت  علی (علیه السلام)   ایراد کرده اند استفاده شده است،

 

18. زیارت چند وجهی - در این زیارت ابتدا برروان پاک  رسول  اکرم (صلی الله علیه وآله)  و پس از آن بر امیرالمومنین (علیه السلام)  ضمن توصیف شخصیت والای ایشان دورود وسلام اهداء شده است، (از این رو این زیارت زیارت چند وجهی است ،)

 

19. ذکرعلی عبادت - در این زیارت فضائل ومناقب متعددی از حضرت  علی(علیه السلام)   بیان شده که مرور آنها خود عبادت معرفتی است، (چنانچه حضرت  رسول اکرم (صلی الله علیه وآله) فرمودند ذکرعلی عبادت است)

 

20. سبقت دراسلام - در این زیارت مسئله دوره حکومتی امیرالمومنین  وفضائل افتخارآمیزآن حضرت (علیه السلام)   از ابتداء جوانی تا لحظه ی شهادت همچون سبقت دراسلام ، هجرت ، لیلت المبیت ، وسوابق درخشنده ی جهادی ایشان بیان گردیده است، (مروری بر تاریخ زندگی آن حضرت )
21. تبری در اسلام - در این زیارتنامه دشمنان  حضرت  صریح ویا با کنایه معرفی ولعن شده اند.(تبری)

 

22. تولی در اسلام - در این زیارتنامه به آثار ولایت پذیری وپیروی از آن حضرت  اشاره شده است (تولی)

در این زیارتنامه عواقب سوء تمرد ونپذرفتن ولایت وامامت آن حضرت  بیان شده است،

 

23. فضائل امیر المومنین(علیه السلام) - در این زیارتنامه به فضائل امیر المومنین(علیه السلام)   اقرار شده است،

 

24. داستان واقعه ی غدیر خم - همچنین در این زیارتنامه داستان واقعه ی غدیر خم وسخنان مهم پیامبر  اکرم (صلی الله علیه وآله)  در باره  امیرالمومنین (علیه السلام)  در این روز بیان گردیده است.

      

25.  زیارت  نامه   با   سند    های   معتبر  - در مفاتیح الجنان آقای شیح عباس قمی (رحمت الله علیه) دوم زیارتى است که به سندهاى معتبره از حضرت  امام على نقى (علیه السلام)     نقل شده‏  که زیارت کردند حضرت  امیر المؤمنین (علیه السلام)    را به آن در روزغدیر در سالى که معتصم آن حضرت  را طلبیده بود و

 

26. کیفیت زیارت -  آن چنان است که چون اراده زیارت نمایى بایست بردر قبه منوره و رخصت طلب نما و شیخ شهید گفته که غسل مى‏کنى و پاکترین جامه‏هاى خود را مى‏پوشى و اذن دخول مى‏طلبى مى‏گویى

 

27. اللَّهُمَّ إِنِّی وَقَفْتُ عَلَى بَابِ من ..... و این همان اذن دخول اول است که ما در اول باب نقل کردیم پس پاى راست را مقدم دار و داخل شو و برو به نزدیک ضریح مقدس و پشت به قبله در برابر ضریح بایست وبگو..

 

28. توضیحات فراز زیارت ( رسول اعظم صلی الله علیه وآله) دربخش اول زیارت  امیرالمومنین (علیه السلام)   ابتدا زیارت سید اعظم؛ (صلی الله علیه وآله)      رسول   اکرم (صلی الله علیه وآله) ؛ وارد شده تا هر زائرعلوی (علیه السلام)   در آغاز زیارت  امیرالمومنین (علیه السلام)   زائر نبوی(صلی الله علیه وآله) باشد !     
29. سراین مطلب را می توان در چند نکته دانست:

 

30. 1- محو عظمت رسول خدا - حضرت  علی (علیه السلام)     شاگرد وعبد مطیع  رسول  خدا (صلی الله علیه وآله)  بود ادب اقتضا می کند که در عرض ادب استاد را برشاگرد ومولارا برعبد مقدم داشت، واین شیوه بر کسب شاگردی مودب چون امیر المومنین(علیه السلام) که محو عظمت رسول خداست، بسیار موثر وپسندیده است ، چنانچه حضرتش در عوج خاکسا ری نسبت به رسول اکرم (صلی الله علیه وآله) می فرماید إِنَّمَا أَنَا عَبْدٌ مِنْ‏ عَبِیدِ مُحَمَّد (صلی الله علیه وآله) (اصول کافی) إِنَ‏  رسول ‏ اللَّهِ‏ (صلی الله علیه وآله)    أَدَّبَهُ‏ اللَّهُ‏- وَ هُوَ(صلی الله علیه وآله)  أَدَّبَنِی (بحار-ج16-ص231)‏

 

31. 2- نفس رسول خدا(صلی الله علیه وآله)-  امیرالمومنین (علیه السلام) در واقع نفس رسول خدا(صلی الله علیه وآله):در زیارت امیر المومنین(علیه السلام) به نوعی به این حقیقت وجودی اشاره شده است، در قرآن وروایات شواهد متعددی براین مطلب وجود دارد،که به برخی از آنها اشاره می کنیم:  

 

32. ما از نفوس خود جان خود را - پیامبر  اکرم (صلی الله علیه وآله)فرمودند: على علیه السّلام نفس‏ و برادر من است او را اطاعت کنید. در آیه مباهله امیر المؤمنین علیه‏ السّلام را نیز آورد که او نفس‏ پیامبر است تصریح آیه، خداوند در قرآن ودر جریان مبا هله حضرت  علی (علیه السلام)   می فرماید: (فَقُلْ تَعالَوْا نَدْعُ أَبْناءَنا وَ أَبْناءَکُمْ وَ نِساءَنا وَ نِساءَکُمْ وَ أَنْفُسَنا وَ أَنْفُسَکُم‏) (آل عمران /61) پس به آنها بگو: «بیایید ما فرزندان خود را دعوت کنیم، شما هم فرزندان خود را؛ ما زنان خویش را دعوت نماییم، شما هم زنان خود را ؛ ما از نفوس خود دعوت کنیم، شما هم از نفوس خود؛ جان خود را ...)

 

33. علی ازمن ومن از اویم - پیامبر  اکرم (صلی الله علیه وآله) فرمودند: (علی منی وانا منه ) علی از من است ومن از اویم ،(ان علیا لحمه لحمی ودمه دمی ) همانا گوشت علی از گوشت من  وخون علی از خون من است،

 

34. حضرت  علی فرمودند : انَا مُحَمَّدٌ وَ مُحَمَّدٌ أَنَا وَ أَنَا مِنْ مُحَمَّدٍ وَ مُحَمَّدٌ مِنِّی‏: (من محمدم ومحمد من است ومن از محمد ومحمد ازمن است،)
35. علی را قدر پیغمبر شناسد..... که هر کس خویش را بهتر شناسد،
36. 3- روایت متعددی داریم که زیارت حضرت  علی (علیه السلام)   را زیارت حضرت  پیامبر(صلی الله علیه وآله)   معرفی کرده است،

 

37.  قال  رسول  الله (صلی الله علیه وآله) مَنْ‏ زَارَ عَلِیّاً فَقَدْ زَارَنِی‏، وَ مَنْ أَحَبَّهُ فَقَدْ أَحَبَّنِی، (هرکس علی را زیارت کند مرا زیارت کرده است ،)

 

38. امام صادق نیز می فرمایند : هر گاه اراده به رفتن سوی نجف کردی زیارت امیر المؤمنین (علیه السلام)  را نمودى  بدان که در واقع استخوان‏هاى حضرت  آدم (علیه السلام)   و بدن نوح علیه السّلام و جسم امیر المؤمنین علیه السّلام را زیارت مى‏کنى. وعموم معتقدند حضرت  آدم استخوانهایش در بیت اللَّه الحرام دفن شده بو د به نجف انتقال داد ، پس جسم على بن ابى طالب علیه السّلام را زیارت کن که زائر آباء اوّل و گذشته (آدم و نوح علیهما السّلام) و حضرت  محمّد صلّى اللَّه علیه و آله و سلّم که خاتم انبیاء است و حضرت  علىّ علیه السّلام که سید اوصیاء بوده وعلی سرور جانشینان خواهد بود ، و باید توجه داشته باشى‏ در زیارت ..  

 

39. فَإِذَا أَرَدْتَ‏ جَانِبَ‏ النَّجَفِ‏ فَزُرْ عِظَامَ آدَمَ وَ بَدَنَ نُوحٍ وَ جِسْمَ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ  فَإِنَّکَ زَائِرٌ الْآبَاءَ الْأَوَّلِینَ وَ مُحَمَّداً ص خَاتَمَ النَّبِیِّینَ وَ عَلِیّاً سَیِّدَ الْوَصِیِّین‏)
40. اللهم صل علی محمد وآل محمد وعجل فرجهم