درس اول : قواعد تجوید سطح یک : قرآن را باید به لهجه عرب وبا سبک عربی وبا لهن مادرتجوید باید بخوانیم تا شنونده لذت ببرد. حروف عربی 28حرف است که چهار حرف فارسی را ندارد
يكشنبه, ۱۸ مهر ۱۴۰۰، ۱۰:۲۶ ق.ظ
بسم الله الرحمن الرحیم
للهم اللهم صل علی محمد وآل محمد وعجل فرجهم
قواعد تجوید 1 تمرین
- چه خوش است صوت قرآن زتو دلربا شنیدن به رخت نظاره کردن سخن خداشنیدن./
- مقدمه: قرآن را هرروز باید بخوانیم وتمرینهای آنرا هر روز بکار گیریم تا قواعد قرآن برایمان ملکه گردد./
- چگونه قرآن بخوانیم؟ رسول الله (صلّى اللّه علیه و آله) در حفظ تلفظ ازهمان روزهای اول تاکید داشتند. حتی دروقف واستعلاء.
- به ابن مسعود فرمودند: فقراء را مد بده وکانون پرورش تلاوت قرآن درمدینه شکل گرفت، اصحاب پیامبرقاری قرآن بودند،
- بعضی ازاصحاب بین قرآء به قرآء اول مشهور بودند ، تلاوت قرآن حضرت آن قدرزیبا بود که حتی کافرین را هم مجذوب می کرد.
- حضرت امام سجاد چنان با صوت زیبا قرآن تلاوت می خوانند که افراد متوقف می شدند به استماع تلاوت حضرت لذت می بردنند.
- درس اول : قواعد تجوید سطح یک : قرآن را باید به لهجه عرب وبا سبک عربی وبا لهن مادرتجوید باید بخوانیم تا شنونده لذت ببرد.
- حروف عربی 28حرف است که چهار حرف فارسی را ندارد : گ ، چ ، پ ، ژ که برای ماندن در ذهن (گچ پژ) می شود،
- روخوانی قرآن بخاطر داشتن حرکات حروف از خواندن فارسی برای مبتدی آسان تر است.
- حرکات روی حروف قرآن به ده نوع حرکت : فتحه، کسره، ضمه، کشیده آنها ، تنوین ارسه نوع آنها ، تشدید، وسکون خلا صه شود.
- حرکات بربالا وزیرحروف دربسم اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیم، الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَلَمِینَ(2) الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ(3) مَلِکِ یَوْمِ الدِّینِ(4)و..تمام قرآن آمده.
- درس دوم: برای خواندن قرآن باکلمه استعاذه شروع می کنیم: فَإِذا قَرَأْتَ الْقُرْآنَ فَاسْتَعِذْ بِاللَّهِ مِنَ الشَّیْطانِ الرَّجیم (نحل 98)
- بسم اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیم، دراول سورها واجب (مگرسوره برائت) ودرآیاتی که نام خدا ورحمت اوباشد برای شروع توصیه شده.
-
تجوید= یعنی زیبایی = درست اداء کردن هرحرف ازنظرمخارج وصفات واحکام آن حرف،
- مخارج: جمع مخرج است، مخرج حروف یعنی هر حرفی درتکلم به خودش اختصاص داده شود.
- صفات حروف: یعنی هرحرفی ازنظر استعلا، استعفال، ترقیق، درشتی، نرمی، تقلیل، رخفت، و...که شرح آن خواهد آمد بیان دارد.
- احکام : قوانین در داخل کلمه احکام نام دارد، وآن اتفاقاتی است که برای هرحرف در بین کلمه اتفاق می افتد.
- مخارج، صفات ، احکام ، این سه مورد را رعایت کنیم ودرست اداء کردد ، درهرحرف تجوید رعایت شده است.
- حرف تولید : برای تلفظ یک کلمه باید صفت حروف و تلفظ حروف لحاظ شود، با دقت درمخرج ودقت درصفت آن حرف تولید می شود.
- احکام حروف : با درنظرگرفتن حروف ما قبل وحروف ما بعد وروابط بین حروف می شود احکام حروف.
- همزه وصل که به شکل الف در اول کلمه می آید اگر در آغاز سخن قرار گرفت خوانده می شود ولی اگر وصل به کلمه قبل از خود شد خوانده نمی شود.
- و نوشته شدن آن بخاطر وقتی است که از کلمه قبل جدا شود چون پس از همزه ساکن می باشد و ابتدا به ساکن محال است پس همزه به عنوان وسیله تلفظ نگهداری می شود مانند اَلعِلم – وَالعِلم - الله – والله – اِصبِر- فَاصبِر.
- در مقابل همزه وصل همزه قطع است که هیچ وقت ساقط نشده
- و باید تلفظ شود مانند اِنَّ – اِذا – اُمُور و همزه صیغه های باب
- واومـدی ، درحقیقت همان واوساکنه است، یای مـدی همان یای ساکنه مادر دارند، ولی الف مــدی مادرندارد ومستقل است.
- درالف مــدی اختلاف است عده ای گویند خودش مستقل است ، وعده ای گویند همزه هم، بآء هم، تاء هم. الف مــدی است.
- نظراستاد: الف دونوع است مـدی وغیرمـدی شکل الف مـدی وغیرمـدی گاهی مشترکند، اما جنسشان با هم فرق می کند.
- الف غیرمـدی را همزه می گویند، أَحَدٌ ، نَأْتِی ، مُؤْمِن، مُؤْمِنٍ ،خَطیئَةً، ْ سُوءٌ ، سُوءٍ ، أَرْبَعَةَ ، أَشهْر،َ أَذَانٌ، همزه تیزی دارد.
- الف مـدی: صداهای کشیده قالَ ، صالِحین، وَ یَرَى ، حَیاة، بَرَاءَة،ِ ءَامَنُواْ ، ءَابَاءَکُم ، أَوْلِیَاءَ ، کاَفَّةً، الف مــدی است مادرندارد.
- تمرین: بِالْبَاطِل،ءَایَاتى، یَدَاه ، ءَاذَانهِم، وَقْرًا، یُؤَاخِذُهُم، أَهْلَکْنَاهُم ، لِفَتَئهُ، َ بَیْنِهِمَا، سرَبًا ، جَاوَزَا، غَدَاءَنَا، أَوَیْنَا، أَنسَئنِیهُ، مَا أَنسَئنِیه، ذَالِکَ مَا کُنَّا، ءَاثَارهِمَا قَصَصًا، فَوَجَدَا عَبْدًا ، عِبَادِنَا ءَاتَیْنَاهُ ،عِندِنَا وَعَلَّمْنَاهُ ، لَّدُنَّا عِلْمًا ، مُوسى ، شَاءَ اللَّهُ صَابِرًا، لِلْمَلائِکَةِ ،
- مــــــد لازم: سبب آن سکون لازم باشد، بیشترین مـــد لازم درحروف مقتعه است،
- حروف مقتعه الم در6 سوره: الف ،لام ، میم، حم در7سوره : حاء ، میم ، عسق : عین، سین ، قاف ، المص: الف، لام، میم، صاد، الردر5سوره : الف ،لام ،راء ، المر : الف ،لام ، میم ، راء ، کهیعص: کاف ، هاء، یاء، عین ، صاد،
- 2- هرگاه عامل مد (صدای کشیده) در آخر یک کلمه و سبب مد(سکون) در اول کلمه بعد باشد آن را مد مستحب یا منفصل گویند مانند قَالُوا اِنَّ که 15باردرقرآن آمده.
- تمرین: وَ إِذا لَقُوا الَّذینَ آمَنُوا قالُوا آمَنَّا وَ إِذا خَلَوْا إِلى شَیاطینِهِمْ قالُوا إِنَّا مَعَکُمْ إِنَّما نَحْنُ مُسْتَهْزِؤُنَ (بقره/14) قَالُوا اِنَّ ، قالُوا إِنَّما نَحْنُ، قالُوا أَ نُؤْمِن، کَما آمَن، وَ إِذا قیل، قالُوا هذَا، قالُوا أَ تَجْعَل ، قالُوا سُبْحانَک، قالُوا أَ تَتَّخِذُنا، لَنا ما هِی، قالُوا أَ تُحَدِّثُونَهُم ،
- عامل مد ( صدای کشیده ) و سبب مد ( سکون ) پهلوی هم قرار گیرد مد بوجود می آید.
- 1-هرگاه عامل و سبب مد در یک کلمه باشد مد لازم یا متصل گویند مانند مثالهای فوق:
- 3- هر گاه عامل مد برخورد کند به سکون وقفی (سکون حاصل از وقف کردن که در اصل حرکت بوده ) مد غیر لازم است مانند مّد دوم ولَاالضّاۤلّیۤنْ و علامت مد بدون صدا خوانده نمی شود و حتماً باید یکی از صداهای کشیده باشد زیراعلامت مد صدا نیست بلکه علامت کشیده ترخوانده صدای کشیده می باشد و حروف و کلمات را تنها به کمک صدا می توان خوان
- تمرین: سُبْحَانَ، الْمَال، ُ الْحَیَوة ، َ الْبَاقِیَاتُ الصَّالِحَات، ثَوَابًا ،لجْبَال ، حَشَرْنَاهُمْ ، الْکِتَاب ، یَاوَیْلَتَنَا مَا لِ هَاذَا الْکِتَابِ لَا یُغَادِر، أَحْصَئهَا ،ْ مَا عَمِلُواْ حَاضِرًا،َ إِذْ قُلْنَا لِلْمَلَئکَةِ ،َ السَّمَاوَات ،َ النَّار، مُّوَاقِعُوهَا، الْقُرْءَان، لِلنَّاس،َ کاَن، الْانسَن،* مَّا، حَتىَّ إِذَا أَتَیَا أَهْل، لِقَائهِ،
- الف مدی: بعد از این هشت حرف (خ ، ر، ص ، ض ، ط ، ظ ، غ ، ق)الف مدی مانند فارسی تلفظ شود.
- دهان بصورت عمودی بازمی شود بدون کشش مثال : قَال448-خَاب3 بار- قُرْآنا - رَابعهم 2بار- قَالت 40بار– اَراد15- اَخَاف21- لَقَا لوا3- فَقَالَ لَهَا- لَنَرَاهَا- قَالَ لَا تَخَافَا- نَرَاهَا – اَخَانَا – فَقَالَا- الصَّلاة- الضَّالِّینَ - الصّالحِینَ، طاعَةٌ3بار- ظالِمَة- غافر-غاشیه – غاسق - صابِرا- صابِرون- صابِرة – ضاحکا- ضاحکة- نُغَادِر،لِلظَّلِمِین ، بَلَغَا، الشَّیْطَنُ ، درقرآن آمذه.
- اللهم صل علی محمد وآل محمد وعجل فرجهم
اللهم صل علی محمد وآل محمد وعجل فرجهم
- ۰۰/۰۷/۱۸