جلسه 26 پیرامن عوامل رشد بصیرت – موضوع بحث امروز ما چه کسانی اهل بصیرت هستند؟ معرفی اهل بصیرت اینها کیانند ؟ آیا شامل حال ما هم می شود طبق آیات وروایات
دوشنبه, ۲۲ اسفند ۱۴۰۱، ۰۹:۲۷ ب.ظ
بسم الله الرحمان الرحیم
اللهم صل علی محمد وآل محمد وعجل فرجهم
- جلسه 26 پیرامن عوامل رشد بصیرت – موضوع بحث امروز ما چه کسانی اهل بصیرت هستند؟
- معرفی اهل بصیرت اینها کیانند ؟ آیا شامل حال ما هم می شود طبق آیات وروایات
- اهل بصیرت : وَ اذْکُرْ عِبادَنا إِبْراهیمَ وَ إِسْحاقَ وَ یَعْقُوبَ أُولِی الْأَیْدی وَ الْأَبْصارِ (ص45) حضرت امام باقرعلیه السلام در تفسیر اولِی الْأَیْدی وَ الْأَبْصارِ می فرمایند : اهل بصیرت صاحب قوه وقدرت وصاحب کار نیک هستند. مخاطب در این آیه سه گروه می باشند.
- اهل بصیرت نکته اول مهم دراین آیه (ص45)مخاطب پیامبر اکرم محمد عبدالله وَ اذْکُرْ چه می خواهند بگویند
- نکته دوم – به معرفی عِبادَنا عبودیت بندگان خدا می پردازد در اینجا کلمه عبودیت وبنگی مطرح است یکی ازویزهگی اهل بصیرت است.
- نکته سوم – شش تا پیامبررا در این با شش صفت ذکرکرده بیان می کند.
- 1- معرفی شش پیامبر اهل بصیرت : َما أُنْزِلَ إِلى إِبْراهیمَ وَ إِسْماعیلَ وَ إِسْحاقَ وَ یَعْقُوبَ وَ الْأَسْباطِ وَ ما أُوتِیَ مُوسى وَ عیسى وَ ما أُوتِیَ النَّبِیُّونَ مِنْ رَبِّهِمْ لا نُفَرِّقُ بَیْنَ أَحَدٍ مِنْهُمْ وَ نَحْنُ لَهُ مُسْلِمُون..
- اولین صفت شش پیامبر 1- عبودیت وبندگی این عبودیت وبندگی 5 مطلب درش است فهرست آن در نهج البلاغه اخ القرآن دارد عنوان این عبودیت وبندگی آن است که عوج تکامل انسان در چه ویژگی هایی خلاصه می شود که عبودیت یک عنوان کلی است عبادت انسان را به کمال عالیه میرساند که عمق و عوج عبوبیت ربوبیت است . مثال زدیم علماء زمان خودمان را مثال زدیم حالا عوج عبودیت 5 مطلب دارد.
- عوج عبوبیت مطلب اول – بندگی خدای متعال یعنی وابستگی مطلق به خدا چون حضرت ابراهیم که حبیب الله گردید قالوا لما ألقی فی النار قال له جبریل علیهما السلام سل ربک ینقذک منها، قال له علمه بحالی یغنی عن سؤالی، و قال أ لک حاجة؟ قال أما إلیک فلا. فهذا کاف على إخلاصه لربه، که وابستگی مطلق به خدا را می رساند. بندگی خداوند یعنی وابستگی مطلق به خدا؛ بندگی خداوند یعنی در مقابل خداوند من اراده ای ندارم ؛ در همه حال باید من سربه فرمان حضرت حق بسپارم ؛بندگی خداون یعنی انسان از غیر خدا بی نیاز می شود. بی اعتنایی به ما سوی الله عوج عبودیت است
- عوج عبوبیت مطلب دوم - در برابر ارده خدای متعال فرمود در برابر اراده خدا من اراده ای ندارم .ونقشی نداردم که در قرآن آمده ؛ ادا ارد الله بشی کن فیکن.. امام على (ع) مىفرمایند: «إِذَا أَرَادَ اللَّهُ بِعَبْدٍ خَیْراً فَقَّهَهُ فِى الدِّینِ وَ أَلْهَمَهُ الْیَقِینَ» (غررالحکم، ص 49) اگر خدا کسى را دوست داشته باشد، به او یقین مىدهد و فقیهش مىکند. إِنَّما أَمْرُهُ إِذا أَرادَ شَیْئاً أَنْ یَقُولَ لَهُ کُنْ فَیَکُونُ.
- سوم در همه حال به گونه ای است که من باید سر را به فرمان حق بسپارم . طبعیت واطاعت الله ورسوله
- چهار- بندگی وعبوبیت انسان نکته ای است که انسان ازغیر خدا بی نیاز می شود. قابل توجه است بحث نیاز اینجا به خداوند انسان در طول عمر .. من قنع بقسم اللّه استغنى: هر که بقسمت خدا راضى باشد بى نیاز (از مردم) گردد.
- مطلب آخر در این بخش 5 .بی اعتنایی به ماسوی الله عمق عبودیت و بندگی است که باید چشممان به درگاه به حضرت حق جل ذکره.
- اما صفت دوم وسوم 2- گفتیم 6 صفت پیامبران صاحبان دست تنومند اولِی الْأَیْدی وَ الْأَبْصارِند اهل بصیرت صاحبان دست تنومند اولی اید واولی الابصار که اهل بصیرت داردند اهل تشخیص در این جا انسان تکامل یافته قابل توجه است که نیاز مند دو مطلب است مطلب اول عبارت است از درک وتشخیص در این جا بصیرت 16 وجای دیگر می گویند 30 معنادارد
- اهل بصرت را را با 6 صفت معرفی می کند بصیرت تکامل انسان چیست ؟ انسان تکامل یافته نیازمند دو مطلب است
- مطلب 1- درک و تشخیص بصیرت با16معنی در لغت آمده یا 30 معنی آمده زیبا ترین معنی فارسی آن عبارت است از درک قلبی این مهم است بازهم روایت هست ازآقاعلی علیه السلام - القلب مصحف البصر .امیرقلب کتاب چشم است
- مطلب 2- کار وعمل انسان تکامل یافته در این مسیر انسانی است که این ویژگی را دارد کاروعمل صالح است آمنو وعمل الصالحات - در روایت امام باقر دومطلب بصیرت درعبادت در برابر علم وقدرت آمده است در عبادت .کسی که درک دارد وقدرت تشخیص دارد عالم است . وعالم باید متقی باشد درعلم که خدا برای اهل علم قرآن را قرار داده – اهل بصیرت باید با قرآن کار کند ودرک کنند با قرآن کار کنیم .و با قرآن راه برویم تا اهل بصیرت شویم
- صفت چهارم قرآن اهل بصیرت قابل توجه است مىگوید، «إِنَّا أَخْلَصْناهُمْ بِخالِصَهٍ ذِکْرَى الدَّارِ» (ص/ 46)، ما ابراهیم و آل ابراهیم را یک هدیهاى دادیم یک چیزى یک تحفهاى به ابراهیم و آل ابراهیم خوب تحفه چیه؟ «ذِکْرَى الدَّارِ» هدیهاى که به آنها دادیم این است که یاد قیامت بودند. پس یاد قیامت هدیه الهى است. خدا با انسانهای اهل بصیرت چه کارمی کندَخْلَصْناهُمْ بِخالِصَهٍ...آخرت گرا میکند انسانهای اهل بصیرت را این مطلب قابل دثت است
- 5و6- صفت اهل بصیرت - انهم عندنا لمن المصظفین الاخیار. اخیارمطلق است نیکان بطور کلی خدا انتخاب می کند . نا در این کلام مطلقا است انتخاب می کند نکته ضریف عند الله - دوسه کلمه هست در قرآن فرهنگ دارد – من در این کلید واژه مع . عند.. انهم عندنا لمن المصظفین الاخیار > نیکان -عنده – عندالله – مع الله – کلید واژه مع ، انا معکم یک فرهنگ بسیار غنی درش هست اگر خوب باز بشود – وعندنا کیاهستند – اهل بصیرت اولِی الْأَیْدی وَ الْأَبْصارِ..واژه عند الله نزد ما هستند اهل بصیرت خوب چه کار با اینها می کنی ...دوکارمیکنند
- حضرت ابراهیم نزدما هستند 1- انتخاب می کنیم وآدم و نوح .در این جا یک فانونی بدست میاید بنام قانون گزینش برای مدیریت ، کی انتخاب می کند ؟ خدا چه کسانی را گزینش می کند خدا ؛ چی گذینش می کند ؟ اهل بصیرت را ؛ اهل بصیرت چه خصوصیتی دارند ؟ اولِی الْأَیْدی وَ الْأَبْصارِ.اخیارند آدم های نیکو کاری هستند منتخب حضرت حقند که ویژ گی هایی دارد که ان شاالله به اش می رسیم.
- از جمله ویژگی های اهل بصیرت ایمان وعمل صالح است دوستان عزیز کلیویی نیست که در گاه حضرت الهی ؛ هر کسی را انتخاب کنند برای رهبری ؛ انتخاب کنند افراد را وگزینش میکنند کسانی که در ردیف خدا هستند.
- نکته خدا چه کسانی را انتخاب می کند اهل بصیرت را حضرت امام من معتقد م افضل از اینباء بنی اسرائیل است منتخب خداست مگرمقام معظم رهبری منتخب خدا نیست باید یک کارهایی کرده باشد در این آیه می گوید انهم عندنا لمن المصظفین الاخیار. این آذم ها این خصوصیت را دارند .
- نکته در این جا بحث می کنند که نیکی چیست ؟ جواب نیکی افکار شان نیک باشد. شرک وکفر وبت پرستی . در اندیشه نباشد.فقط خدا در وجود انسان باشد! یکی دیگرمی فرمایند اخلاقشان نیک باشد. که پیامبراکرم فرمود: «انما بعثت لا تمم مکارم الاخلاق» در بحث اخلاق در نهج البلاغه یک فصل مفصل در ابعاد متعدد حضرت وارد شدند
- نکته بعد اعمال وبرنامه های این آدم ها نیکو کار چو انبیاء اینها برنامه های انتخاب به حق است
- نکته بعدی در انتخاب اینها قدر و بینش ودرک دارند آدمهای عادی نیستند قبل وبعد حوادث را خوب می بیند می شناسند.
- نکته بعد جمع بندی از نیکان زندگی شان نیک است یعنی آنچه که همه خوبان دارند پیامبر اکرم به تنهایی دارند. امیر المومنین به تنهایی دارند.در قرن ما ودر زمان ما امام زمان ؛ مقام معظم رهبری جامع اند این نکته اهل بصیرت سوره یوسف خدا به پیامبرمی گوید تو برو به مردم آگاهی بده ؛ چه است وظیفه رسول خدا به تعبیر امروزی ها دکترین رسول خدا که ویژگی را حضرت دارند که اهل بصیرتند
- دعوت به بصیرت - دیوان وعمل صالح پیشوایان ما قُلْ هذِهِ سَبیلی أَدْعُوا إِلَى اللَّهِ عَلى بَصیرَةٍ أَنَا وَ مَنِ اتَّبَعَنی وَ سُبْحانَ اللَّهِ وَ ما أَنَا مِنَ الْمُشْرِکین (یوسف 108) (اى پیامبر! تو نیز) بگو: این راه من است. من و هرکس پیروىام کرد، با بینایى به سوى خدا دعوت مىکنیم و خداوند (از هر شریکى) منزه است و من از مشرکان نیستم.
- بصیرت یکی از قوی ترین از مباحث قرآنی : از ماده بصره حدود 148آیه در قرآن صحبت از بصیرت آمده برای نمونه سه آیه میاوریم: الصافات : 175 وَ أَبْصِرْهُمْ فَسَوْفَ یُبْصِرُونَ..ق : 8 تَبْصِرَةً وَ ذِکْرى لِکُلِّ عَبْدٍ مُنیب .. القلم : 5 فَسَتُبْصِرُ وَ یُبْصِرُون .. جامع نیکان است درسوره یوسف ؛ خدا به پیامبرتو برو به مردم بگو ؛دکترین حضرت پیامبر ادعوا الی بصیرت ؛ سبحان الله .
- با موضوع متعدد بصیرت درنهج البلاغه: بر تمام صاحبان بصیرت و ارباب کمال واضح و روشن است که بعد از قرآن یعنى کلام الهى، هیچ سخن و مقالهاى از نظر فصاحت و بلاغت و اشتمالش بر ظرائف و لطائف ادبى و استوار بودنش از حیث بیان مطالب عالیه و معانى صافیه و والیه در حدّ کلام مولى الموحدین امیر المؤمنین سلام اللّه علیه که آن را در کتاب «نهج البلاغه» جمع آورى کردهاند نمىباشد وما باید همه قانون گزینش بصیرت باشیم برای سایرمردم -
- نکته پیامبران و ایات متعدد من جمله در نهج البلاغه خطبه 94/ 5- فهو امام من اتقی وبصیره من اهتدی فهو إمام من اتّقى، و بصیرة من اهتدى، سراج لمع ضوءه، و شهاب پیامبر پیشوای وسیله بینایی هدایت خواهان است .
- اهل بصیرت رسول اکرم - خطبه 108-. قال أمیر المؤمنین علیّ- رضی اللّه عنه- فی وصفه- صلوات اللّه علیه-: «طبیب دوّار بطبّه قد أحکم مراهمه و أحمى مواسمه؛ یضع من ذلک حیث الحاجة إلیه من قلوب عمی، و آذان صمّ و ألسنة بکم، متتبّع بدوائه مواضع الغفلة (69 آ)، و مواطن الحیرة.»
- اهل بصیرت : حکایت زنی که خاکستر روی سر پیامبرریخت تحمل کردند وبه عیادت او رفتند تا درمان شد. یا شاکی یهودی که مریض شده بود حضرت به عیادت ایشان رفتند وشهادتین را گفت و حضرت معالجه اش کردند؛
- اهل بصیرت : فرهنگ شناخت شیطان در منازل وحی خطبه 192-120 رنه شیطان قلت یا رسول الله ما هذا رمه فریاد شیطان. و لقد سمعت رنّة الشّیطان حین نزل الوحی علیه- صلّى اللّه علیه و آله- فقلت: یا رسول اللّه ما هذه الرّنّة فقال: «هذا الشّیطان قد أیس من عبادته. إنّک تسمع ما أسمع، و ترى ما أرى، من به هنگام نزول وحى بر محمد (ص) صداى ناله شیطان را شنیدم از رسول خدا (ص) پرسیدم: این ناله چیست فرمود: «این شیطان است که از پرستش خویش مایوس گردیده. تو آنچه را که من مىشنوم، مىشنوى و آنچه را که من مىبینم مىبینى تنها فرق میان من و تو این است که تو پیامبر نیستى، بلکه وزیر منى و بر طریق و جاده خیر قرار دارى ؛ پس اهل بصیرت شیطان شناس هستند.
- خطبه 150بند 222 -اهل بصیرت کسانی هستند که قبل وبعد حوادث را آگاه هستند.هرآیه ای که نازل می شد یک پله به مصداق اهل بصیرت حضرت اضافه می شد ؛ اهل بصیرت کسانی هستند لحظه به لحظه بصیرتشان را افزایش می دهند
- اهل بصیرت کسانی هستند اهل علمند وقدرت –اهل بصیرت چه کسانی هستند ؟ انبیاء در اطوارتاریخ اهل بصیرتند؛ انسانهای خود ساخته نفس اماره ؛ قدرت کلام وبیان وتشخیص حق وباطل داشته ؛ در فتنه 88 بعضی خواص مردد شدند چون توفیق بصیرت نداشتند- قوه تشخیص حق وباطل را نداشتند –
- آخرخطبه 182 – بعد از جنگ صفین حضرت فرمودند: أین إخوانی الّذین رکبوا الطّریق، و مضوا على الحقّ أین عمّار و أین ابن التّیّهان و أین ذو الشّهادتین و أین نظراؤهم من إخوانهم الّذین تعاقدوا على المنیّة، و أبرد برؤوسهم إلى الفجرة.
- افق دید اهل بصیرت محدود به این دنیای فانی نیست ؛ بله زندگی جاوبد را می طلبند ؛ پس اهل بصیرت آخرت گرا هستند.اهل بصیرت خالص ؛ صادق؛ با تدبیر؛ مدیر؛ مدبر؛ قاطع ؛شجاع است . مراقبه موظبه مشاهده دارند؛
- اباطل گاهی به قرآن متوسل می شود یرای زدن قرآن ؛ باطل گاهی به حقوق بشر متوسل می شود یرای زدن حقوق بشر، افق برای اهل بصیرت محدود به دنیای فانی نیست زندگی جاودان را می بینند.
- مدیر ومدبر مصداق اهل بصیرت امام خمینی ره در 12 بهمن 57 دونفر از نهضت آزادی در ماشین امام خودشان را جای دادند امام فرمودند بروید پایین در بسته شود ! بروید پایین در بسته شود ! خود سازی بهترین روش اهل بصیرت است
- مولی علی 165مورد. درنهج البلاغه بصیرت واهل بصیرت را مطرح می کند ، ابراهیم واسحاق را اولِی الْأَیْدی وَ الْأَبْصارِ.اذادکروا عبادنا اولی ابرار..قدرت – اولی ابصار..علم خبیر بودن اهل بصیرت را مطرح می کند ..ودر نهجالسعادة آمده ؛ ثم یرفع یدیه الى السماء ثم یقول: اللّهمّ إلیک نقلت الأقدام، و أفضت القلوب، و رفعت الأیدی ، و شخصت الأبصار.
- خلاصه اهل بصیرت : بصیرت 30 معنا دارد. بصیرت یعنی درک قلبی – القلب مصروف البصر- قلب کتاب چشم است – صاحبان دست تنومند اولی الایدی والابصارند؛- اهل درک وتشخیص ؛ - قدرت وبصیرت در غالب < علم < عالم است آنکه بصیرت دارد . قدرت. را – خداوند برای علماء قرآن وعامل قرار داد.- «إِنَّا أَخْلَصْناهُمْ بِخالِصَهٍ ذِکْرَى الدَّارِ» (ص/ 46)، آخرت گرامی کند اهل بصیرت را 5- انهم عندنا لمن المصظفین الاخیار > نیکان -عنده – عندالله – مع الله – انا معکم ..جمع بندی اهل بصیرت : ما سربازان امام زمان با بینش جامع . باید بیش از جامعه اهل بصیرت باشیم وبه شایعات بدون بصیرت حرف نزنیم.. اللهم صل علی محمد وآل محمد وعجل فرجهم
