جلسه 15 ..موضوع برسی رشد بصیرت 12 عامل 1- تفکر 2- تعقل 3- تعلم 4- الاعتبار دوام الاعتبار الی الاستبصار .. أصل‏ الْعَبْرِ: تجاوزٌ من حال إلى حال، فأمّا الْعُبُور تاریخ گذشته گان

عوامل رشد بصیرت  استاد سالک  شنبه 5 آذر1401

بسم الله الرحمن الرحیم

اللهم صل علی محمد وآل محمد وعجل فرجهم

عوامل رشد بصیرت فکریعنی اندیشیدن

 

بسم الله الرحمن الرحیم

0. اللهم صل علی محمد وآل محمد وعجل فرجهم
1. جلسه 15 ..موضوع برسی رشد بصیرت 12 عامل 1- تفکر 2- تعقل 3- تعلم 4- الاعتبار دوام الاعتبار الی الاستبصار .. أصل‏ الْعَبْرِ: تجاوزٌ من حال إلى حال، فأمّا الْعُبُور تاریخ گذشته گان
2. اسْتَبْصَرَ- اسْتِبْصَاراً [بصر] الأمرَ: آن کار را توانست با اظهار نظر رسیدگى کند، آن چیز را آشکار کرد،- الأمرُ: آن چیز آشکار و پیدا شد،- فیه: در آن کار اندیشید و تأمل کرد.
3. عبرت  گرفتن پیوسته انسان را مى‏کشاند به سوى بینایى، و میوه باز ایستادن مى‏دهد دوام الاعتبار یؤدّى الى الاستبصار و یثمر الازدجار. 4 22. ترجمه‏غررمحلاتى .ج 2 .ص 72
4. عیرت گرفتن ؛ پندگرفتن؛ اندرز پذبری ؛ مقیاس گرفتن ؛ 6 مرتبه در قرآن آمده 
5. باب عبرت   در قرآن نور42 النور : 44 یُقَلِّبُ اللَّهُ اللَّیْلَ وَ النَّهارَ إِنَّ فی‏ ذلِکَ لَعِبْرَةً لِأُولِی الْأَبْصار
6. عبرت  پند است برای صاحبان بصیرت و روی علم ودگرگونی 3 مورد بحث کردند.
7. عیرت گرفتن ؛ شب وروز پشت سرهم در حال حرکت : اسْتَوى‏ عَلَى الْعَرْشِ یَعْلَمُ‏ ما یَلِجُ فِی الْأَرْضِ وَ ما ...چهار فصل: خَلَقَ السَّماواتِ وَ الارْضَ وَ ما بَیْنَهُما فِی سِتَّةِ أَیّامٍ‏ فرقان/ 59.
8. عیرت گرفتن ؛ از خورشید وماه به شرح نهج البلاغه آیت الله مکارم رجوع کنید در این مورد بیان فرمایند : ألشَّمْسُ‏ وَالْقَمَرُ بِحُسْبَانٍ* وَالنَّجْمُ وَالشَّجَرُ یَسْجُدَانِ‏ (الرحّمن، 5- 6)
9. دلیل عبرت -  الشمس و القمر (خورشید و ماه)  و اجرى فیها سراجا مستطیرا... خطبه 1 1 51 و الشمس و القمر دائبان... خطبه 90 1 215 و جعل شمسها آیة مبصرة... خطبة 91 1 225 فى السماوات من تلألؤا نور القمر خطبه 182 2 241 و تعقبه الشمس ذات النور خطبه 163 2 185
10. عیرت گرفتن ؛ دگرگونی جامع همه این مسایل است : چهره‏ها، مى‏تواند، دگرگونى‏ دل و فطرت سالم و عقل و هوش، از مسیر سعادت باشد، که در نتیجه‏ى لجاجت و سرسختى در برابر آیات الهى،
11. انقلاب درونى، دگرگونى هر چه اسمش را بگذاریم. اصلاح، اصلاح باطن که رمز تمام انقلاب ها و اصلاح‏هاى بیرونى مى‏شود.
12. سعه صدر، سوز،  پاکی واخلاص، خودمانى بودن، نظم‏، تشویق، تجلیل از معلمان قبلى، انعطاف پذیرى، انصاف علمى، شهامت به جا، تواضع، آراستگى ظاهرى، حفظ ادب، عمق و بصیرت‏، خیلى حرف است. یعنی ما به یک نظمی به این جهان می رسیم در دل بصیرت
13. در دل بصیرت ؛ علم آگاهی؛ ژرف نگری ؛ همت ؛ سوره طه
14. پاکی واخلاص، سعه صدر، سوز، خودمانى بودن، نظم‏، تشویق، تجلیل از معلمان قبلى، انعطاف پذیرى، انصاف علمى، شهامت به جا، تواضع، آراستگى ظاهرى، حفظ ادب، عمق و بصیرت‏، خیلى حرف است. –
15. پاکی واخلاص، تاریخ، بهترین معلّم و صادق‏ترین واعظ است، هر کس از آن عبرت  نگیرد، سزاوار توبیخ است. أَ فَلَمْ‏ یَهْدِ ...
16. ماجراى کعبه و ابراهیم واقعه‏اى است که نباید فراموش شود. «وَ إِذْ بَوَّأْنا لِإِبْراهیمَ مَکانَ الْبَیْتِ أَنْ لا تُشْرِکْ بی‏ شَیْئاً وَ طَهِّرْ بَیْتِیَ لِلطَّائِفینَ وَ الْقائِمینَ وَ الرُّکَّعِ السُّجُودِ (حج26)
17.  پاکی واخلاص، (به یادآور) آنگاه که مکان کعبه را براى ابراهیم آماده ساختیم (به او گفتیم:) هیچ گونه شرکى نسبت به من روا مدار و خانه‏ى مرا براى طواف کنندگان وقیام کنندگان و رکوع کنندگان و سجده کنندگان پاکیزه دار؛ همه‏ى ما محتاج توفیقات الهى هستیم. «بَوَّأْنا»
18. عبرت  ازحرص توانگران : نامه‏اى است که امام «علیه السلام » به معاویه نوشته است. در این نامه نظریه صحیح وى را در باره توانگرانى که زیادى مال، آنان را حریص‏تر مى‏سازد، مى‏خوانیم: پس از سپاس و درود، راستى دنیا آدمى را از غیر خودش باز مى‏دارد دنیا پرست به چیزى از دنیا نمى‏رسد مگر آنکه دنیا در حرص و ولع بیشترى بسوى او مى‏گشاید، و هرگز به سبب آنچه در دنیا به آن رسیده از آنچه به آن نرسیده بى‏نیاز نمى‏گردد، و به دنبال این جمع‏آورى و استوار سازى، جدائى و شکست خواهد بود. تو اگر از گذشته عبرت  بگیرى بقیه را نگاهدارى خواهى کرد.  امیر المومنین بالغ برا 50 مورد مطرح کردند..
19. حوادث ناگوار روزگار : شما از کیفر خدا-  که به ملل متکبر و خودخواه پیش از شما رسیده-  عبرت  بگیرید و از جایگاههاى چهره‏ها و محل افتادن پهلوهایشان (یعنى از قبرها) پند بیاموزید و از چیزهائى که ایجاد کننده تکبر است بخدا پناه ببرید چنانکه از حوادث ناگوار روزگار به او پناهنده مى‏شوید. بخشى‏اززیبایى‏هاى‏نهج..ص 225
20. پیش از آنکه آیندگان از شما عبرت  بگیرند شما از گذشتگان پند بگیرید.  إنّ العرب لمّا عبرت  دجلة إلى القصر الأبیض بالمدائن عبرت ها فی أیّام مدّها- بهج‏الصباغة  ص 125    
21. متى بنیت هذه المدینة فقالوا: سبحان اللّه ما تذکر آباؤنا و لا أجدادنا متى بنیت، ثم غبت عنها نحوا من خمسمائة سنة و عبرت  علیها بعد ذلک فإذا هی خاویة على عروشها و لم أر أحدا أسأله، بهج‏الصباغة ج 8 ص 478           
22. بارها این حقایق را به برادران گفته‏ام و شگفتى آنان را بر انگیخته‏ام، و این امر واقعیت و حقیقتى است عبرت  انگیز و آموزنده و جاى تفکر و توجه بدان. پرتوى‏ازنهج‏البلاغه ص 78
23. عبرت امّتهاى پیشین : بخش دیگرى در باره مواعظ و نصایح و درسهاى عبرت در زندگى امّتهاى پیشین و آیین کشور دارى و زندگى اجتماعى و آداب جهاد و امثال آن است که عموما مطالبى منطقى و مستدل یا قابل استدلال است. پیام‏امام . ج 1 .ص 66 
24. عبرت و اندیشه : رحم اللَّه امرأ تفکّر فاعتبر، و اعتبر فابصر خداوند رحمت کند مردى را که مى‏اندیشد و از پس آن عبرت  مى‏گیرد و عبرت  مى‏گیرد و آن گاه با بصیرت عمل مى‏کند. یادنامه‏دومین‏کنگره .ص 224     
25. عبرت از گذشته گان : حضرت على (علیه السلام ) بعد از این که آیات: أَلْهاکُمُ التَّکاثُرُ حَتَّى زُرْتُمُ الْمَقابِرَ سوره 102 قرآن را تلاوت فرمود، خطبه بسیار غرایى در زمینه عبرت  آموزى بیان فرمود. یادنامه‏دومین‏کنگره  .ص 189      
26. حالات عبرت  آموزی در خطبه 109/26 و راهای عبرت  آموزی از گذشته گان 152/17 در حطبه  خ 2خ1
27. عبرت  آموزی از کسانی که اهل قبرند ..عبرت  آموزی از حوادث روزگار ..عبرت  آموزی از.. دوام الاعتبار الی الاستبصار ..
28. عبرت دایمی : حدیث 50 و51 آمده است که پند گرفتن باید بصورت دایمی باید باشد
29. عبرت  از جنایات : ما باید ستمگری در جهان : جنایات آنان ، کستار بشریت ؛ نابودی ادیان ؛ باید عبرت بگیریم ..    
30. عبرت  از جنایات : (او لیس لکم فی آثار الاوّلین) آیا نیست مر شما را در آثار پیشینان (و فی آبائکم الماضین) و در پدران شما که در گذشتگانند (تبصرة) بینایى (و معتبر) و محلّ عبرت  گرفتنى (ان کنتم تعقلون) اگر هستید که تعقّل کنید در امور دنیا (ا و لم تروا الى الماضین منکم) آیا نمى‏بینید به دیده بصیرت به سوى گذشتگان از شما (لا یرجعون) که باز نمى‏گردند اصلا.. تنبیه‏الغافلین .ج 1.ص 473
31. عبرت از تاریخ : قال علی علیه السلام فی خطبه لیس الماضین معبر بصیر..اگر به تاریخ گدشته گان توجه کنیم ..کتاب مصباح المته ص 38؛ حدیث 508
32. عبرت  آموزی توسط انسان ، انسان در خلقت هستی نگاه کند پر از عبرت  است
33. لحظه به لحظه دارد برای ما عبرت  می آقریند سیروفی الارض- واذکروا وتلک  التی آباء کم واخوانکم بها خطبه 89 بیاد بیاورید قبل انقلاب رضا شاه چه چه ظلم نکرد.
34. آدمهای بی بصیرت در میدان قدرت تشخیص حق و باطل را ندارند
35. آدمهای با بصیرت دوست شناس ودشمن شناس هستند؛  قرت فکرشان بلا است؛
36. در صراط توحید حرکت می کنند ؛ تسخیر ذهن وعقل را می گیرند ؛ فی کل اعتبار عمل می کنند ؛
37. خطبه 13/60 رحم اللَّه امرأ تفکّر فاعتبر، و اعتبر فابصر خداوند رحمت کند مردى را که مى‏اندیشد و از پس آن عبرت  مى‏گیرد و عبرت  مى‏گیرد و آن گاه با بصیرت عمل مى‏کند. یادنامه‏دومین‏کنگره .ص 224
38. فرمول بصیرت : اندیشه کردن به اضافه اعتبار + پند پذیری ( تفکر > اعتبار > بصیرت )
39. دوام الاعتبار یؤدّى الى الاستبصار و یثمر الازدجار. 4 22 عبرت  گرفتن پیوسته انسان را مى‏کشاند به سوى بینایى، و میوه باز ایستادن مى‏دهد. ترجمه‏ غررمحلاتى .ج 2 .ص 72
40. ما اکثرالاعبره و اقل الاعتبار : و قال علیه السّلام: ما أکثر العبر و أقلّ الاعتبار اراد بالعبر: مواضع الاعتبار. ؛ اختیارمصباح‏السالکین .ص 648     
41. عدم عبرت : این امور را در پی خوهد داشت صعف علمی ؛ صعف آگاهی ؛ صعف همت کم ؛ بعید الهمت ..ما اختیاری از خودمان در این اتوبوس به مقد س نداریم اتوبوسی که راننده آن کرام الکاتبین است. در مسیر روزگار از ان پند گیریم     اللهم صل علی محمد وآل محمد وعجل فرجهم