اللّه سبحانه جعل رسله أولى قوّة فى عزائمهم و ضعفة فیما ترى الأعین من حالاتهم، عزم واراده
سه شنبه, ۲۶ مهر ۱۴۰۱، ۰۹:۱۱ ب.ظ
عزم واراده قوی
بسم الله الرحمن الرحیم
- اللهم صل علی محمد وآل محمد وعجل فرجهم .
- خطبه 192: اختیارمصباحالسالکین ..ص 454 …و لکنّ اللّه سبحانه جعل رسله أولى قوّة فى عزائمهم و ضعفة فیما ترى الأعین من حالاتهم،
- اختیارمصباحالسالکین ص 401 ..اقول: غلبه لمقال الواصفین: امتناعه بکمال ذاته و صفاته عن احاطة و صفهم به. و بطونه: خفاؤه عن تعلّق الفکر به لجلالته و نزاهته عن مناسبة من شأنه کذلک، و المقدر: الموجد، و الرّویة: الفکر. و الضمیر: ما اضمر من عزم و ارادة و نحوهما. و یرهقه: یدرکه . الواصفین. تعلیلى است براى عدم امکان رؤیت خداوند که این نیز مستلزم سلب صحّت اخبار از اوست،
- ترجمهشرحنهج..(ابنمیثم)..ج 1 ..ص 355 ...آدم (علیه السلام ) یقین خود را به شک تبدیل کرد، و عزم و اراده را به سستى، شادمانى را به ترس و عزّت و بزرگوارى را به پشیمانى بدل ساخت
- در جنگ : ترجمهشرحنهج..(ابنمیثم) ج 1 ص 570 ...اگر کوهها از جا کنده شوند تو از جایت تکان نخور بدین معنى که هرگز عقبنشینى نکن. وقتى که بنا باشد در مقابل تکان خوردن کوه (به فرض) تکان نخورد قهراً در مقابل تغییرات جزئى دیگر به طریق اولى نباید تغییرى در عزم و اراده بر جنگ پدید آورد.
- پیامبر(صلی الله علیه وآله وسلم )در انجام دستورات الهى، عزم و اراده راسخى داشت، و به هیچ وجه در به کارگیرى آنها تأمّل نمىکرد.
- درخطبه 25 فرشته گان : با وجود کوشش فراوانى که، در طول عبادت و اعمال نیکشان داشتهاند، سستى و فتورى بر عزم و اراده آنها وارد نیامده است.
- عزیمه، اراده قطعى براى انجام دادن کارى است، پس از آن که انسان آن را برگزیده باشد، و در این جا منظور اراده بر به دست آوردن فضیلتها مىباشد،
- من الحزم قوّة العزم: نیرومندى عزم و اراده از دور اندیشى است.اذا اقترن العزم بالحزم هنگامى که عزم و اراده ، با دور اندیشى همراه شد سعادت و نیکبختى کامل گردد.
- خداوند پیامبران خویش را از نظر عزم و اراده ، قوى، و از نظر ظاهر فقیر و ضعیف قرار داد، ولى توام با قناعتى که قلبها و چشمها را پر از بىنیازى مىکرد هر چند فقر و نادارى ظاهرى آنها چشمها و گوشها را از ناراحتى مملو مىساخت.
- آقا جانم امیر المومنین در باره حضرت رسول الله : بار گران رسالت را به دوش کشید و براى برپایى فرمان تو ایستاد و براى خشنودى تو کوشید. بىآنکه قدمى واپس نهد و در عزم و اراده سست شود. وحى تو را به گوش جان شنید و به پیمان تو وفادار ماند. براى برپایى دستورات تو پافشارى کرد. تا آنکه آتش حقیقت را برافروخت. و راه حق و باطل را براى گم کردگان روشن ساخت.
- با وجود کوشش فراوانى که، در طول عبادت و اعمال نیکشان داشتهاند، سستى و فتورى بر عزم و اراده آنها وارد نیامده است. که فرشتگان آسمان، مدام جرم وجودى خود را، بى آن که آرامش و سکونى در کار باشد. و فاصله ایجاد کند، در حرکت دارند، و رنج و تعبى آنها را به زحمت نمىاندازد.
- عزیمه، اراده قطعى براى انجام دادن کارى است، پس از آن که انسان آن را برگزیده باشد، و در این جا منظور اراده بر به دست آوردن فضیلتها مىباشد، واژه ولیمه که غذاى عروسى است
- ترجمهنهج..(احمدزاده) صفحهى 277
- عزم و اراده سست : به حسن علیه السلام بعد از برگشت از صفین نوشت : از مشورت کردن با زنان بپرهیز، زیرا که رأى و اندیشه آنان نادرست و عزم و اراده ایشان سست است. با پوشیده داشتن آنها چشمشان را از دیدن نامحرمان دور نگه دار. و این سختگیرى در پوشش آنان را از گزند و آسیب ایمن نگه مىدارد و این برایشان بهتر است.
- شیطان عزم واراده انسان را : صفىّ اللّه یقین را بشکّ بفروخت، از عزم و اراده بجانب وهن و سستى گرائید، فرح و شادى را بخوف و ترس، و عزت و بزرگى را بندامت و پشیمانى تبدیل کرد، پس خداوند در توبه آدم بساط کرامت بگسترید، کلمه رحمت را بوى تلقین فرمود،
- بطلان اصحاب جمل (جهاد با آنان در عزم و اراده محکم و آهنین) من ضعف و ترس و خیانت و سستى رخنه نیفکنده (و در همه میدانهاى جنگ از تمامى سرهنگان و افسران اسلامى پیشتر تاخته، و بیشتر مبارزه کردهام، تا حدّیکه از جانب خدا، پیغمبر بگرفتن مدالهاى افتخار بیشمارى نائل آمده، و اوّلین قهرمان پیروزمند جنگ شناخته شدم،
- آنحضرت علیه السّلام لشگرى را بجنگى میفرستادند بدرقه کرده فرمودند: تا میتوانید از زنها دورى کنید و معنایش اینست که از یاد زنان و دل بستن بآنان بیکسوى باشید، و از آمیزش با آنان دورى کنید که آمیختن با آنها بازوى مردانگى را سست میکند، و در عزم و اراده رخنه افکنده شخص را از دشمن شکست میدهد، و از رفتن و کوشش در جنگ دور میدارد،
- ذات اقدس او پیامبرانش را نیرومند و با عزم و اراده و در عین حال آرام و شکیبا و اهل نرمش فرمود، با قناعت چشم و دلشان را سیر کرد، و با بىنیازى گوش و زبانشان را به شاهراه راستى و درستى آورد.
- اسلام روشن ترین راها : براى جویندگان حق، و روشن بینى براى صاحبان عزم و اراده ، پند پذیرى براى عبرت گیرندگان، عامل نجات و رستگارى براى تصدیق کنندگان، و آرامش دهنده تکیه کنندگان، راحت و آسایش توکّل کنندگان، و سپرى نگهدارنده براى استقامت دارندگان است. اسلام روشنترین راهها است،
- ذات اقدس او پیمبرانش را نیرومند و با عزم و اراده و در عین حال آرام و شکیبا و اهل سازش و نرمش فرمود. با قناعت چشم و دلشان را سیر کرد، و با بىنیازى گوش و زبانشان را به شاهراه راستى و درستى آورد.
- از نصیت های حضرت : درد سستى دلت را با عزم (و اراده خویش) و خواب غفلت دیدهات را با بیدارى مداوا کن و براى خدا (بنده) فرمانبردار باش و بیاد او مأنوس شو،
- مباشر به قصد ضرر: همین که کسى مباشر کارى شود بقصد ضرر بدیگرى گناه آن را مىنویسند بر او پس ضرر آن باو مىرسد و بسیار است که ضرر آن بآن شخص بعد از مدّتى مىرسد، و ممکن است که همه جا ضرر آن باو پیشتر برسد باعتبار این که گناه آن پیش از کردن آن بمجرّد عزم و اراده تامّه نوشته شود و ضرر آن بدیگرى نمىباشد مگر بعد از کردن آن،
- نهى از دوستى با کفار وقتى است که از روى قصد و عزم و اراده باشد نه تنها عمل آن، چون اگر عمل بدون نیت هم نهى شده بود، در حال تقیه هم دوستى با آنان جایز نبود.
- کسى که بنا دارد به وظیفه مهم امر به معروف عمل کند، نباید کار خود را بر اساس قهر و صلح مردم تنظیم کند. قرآن مىفرماید: امر به معروف و نهى از منکر نیاز به عزم و اراده قوى دارد.
- نهضت سواد آموزی با عنایت به اعتقاد راسخى که از سوى حاجآقا قرائتى نسبت به این مهم بوده، عزم و اراده سازمانى را در این عرصه هدایت کردهاند و امروزه با درایت و مدیریت وى، افکار عمومى، آموزشیاران و کارکنان سازمان نهضت سوادآموزى را مبلغان معتقد در مسائل دینى و کارشناسانى مخلص در امور تخصصى مربوط مىدانند.
- قدرت عزم و اراده؛ یعنى هر فعلى که از انسان صادر مىشود باید مطلوبى را براى انسان دربر داشته باشد یعنى باید با یکى (لااقل) از تمایلات و غرایز انسان وفق بدهد
- مقدمه هر فعلى عبارت است از عزم و اراده که آخرین مقدمات فعل اختیارى است و منجر به صدور فعل خارجى است.
- اعمال ارادى است، یعنى اعمالى که با نیروى عزم و اراده صورت مىگیرد، قوّه تمیز و تشخیص و قوّه اراده و تصمیم ما در تکوین آنها دخیل است،
- مردانگى باید اختیار کرد. بشر باید به مرحله مرد برتر برسد. مرد برتر آن است که از نیک و بد برتر باشد[1]، عزم و اراده داشته باشد.
- مسیحیان براى خارج کردن اسپانیا از چنگ مسلمانان، از راه فاسد کردن روحیه و اخلاق جوانان مسلمان وارد عمل شدند. تا آنجا که توانستند وسائل لهو و لعب و شهوترانى را به سهولت در اختیار مسلمانان قرار دادند و در این کار تا آنجا پیش رفتند که حتى سرداران و مقامات دولتى را نیز فریفتند و آنان را آلوده ساختند و به این ترتیب توانستند عزم و اراده و نیرو و شجاعت و ایمان و پاکى روح مسلمین را از میان بردارند و آنها را به آدمهایى زبون و ضعیف و شهوتران و شرابخواره و زنباره مبدل کنند. و پر واضح است که غلبه و پیروزى بر چنین مردمى کار دشوارى نیست.از (آثار استاد مطهری)
- شداید و سختیها محرک عزم و اراده است، مقوّى و تقویت کننده است. برخلاف جمادات که سختیها آنها را مىکاهد، نبات و حیوان و انسان بهطور مشعور به و غیر مشعور به طبیعت خود را آماده مقابله مىکنند. به هر حال سختى محرک اراده و همت است.
- دو قسم: اخلاق حقوقى و اخلاق حدودى. شجاعت و صبر و عزم و اراده وهمت و استقامت و توکل و امثال اینها از شؤون اخلاق حقوقى است، اما زهد و رضا و عفت و تقوا و عدالت از شؤون اخلاق حدودى است. قسم سومى از اخلاق شاید بتوان فرض کرد و آن اخلاق ایثارى است مثل احسان و ایثار.
- عشق نیکى و خیر را تصور مىکند، آن را مىجوید و با عزم و اراده براى تحقق آن مىکوشد.رابطه این امور با الهام بخشى دوره بلوغ، مطلب بسیار قابل توجهى است. ص 28
- فلسفه نیچه روى انکار وجدان و غیرخواهى است. وى مىگوید: «بشر باید به مرتبه مرد برتر برسد و مرد برتر آن است که عزم و اراده داشته باشد، قید و بند تکلیف و لوم نفس و وجدان را بگلسلد».
- سرآمد عزم واراده : از فواید روزه، گذشته از پیدایش روح تقوا و قوه بازداشتن خود، پیدایش استقامت و قدرت مقاومت در برابر نیروهایى است که برخلاف عزم و اراده و خط مستقیم زندگى وارد مىشود.
- عزم واستواری عزم و استوارى .پرهیز ازع پرخورى و پرخوابى . پرهیز از کارهاى لغو و لهو . اخلاص عمل براى خدا
- عزم بر امور در صبر است. .طَلَبْتُ عَزَائِمَ الامُورِ فَوَجَدْتُهَا فِی الصَّبْرِ و..
- 1. اراده درباره قدرت اراده فرمود: مَا ضَعُفَ بَدَنٌ عَمَّا قَوِیَتْ عَلَیْهِ النِّیَّةُ منلایحضرهالفقیه، ج 4، ص 400.
- عزم واراده در تکوین و عزم واراده در تشریع قابل تامل است ..
- اللهم صل علی محمد وآل محمد وعجل فرجهم
