ادب: از خدا جوئیم توفیق ادب ... بی ادب محروم ماند از لطف حق
پنجشنبه, ۱۱ شهریور ۱۴۰۰، ۱۰:۱۴ ب.ظ
ادب در3
بسم الله الرحمن الرحیم
اللهم صل علی محمد وآل محمد وعجل فرجهم
- ادب در سخن : إِنَّ الَّذِینَ یَغُضُّونَ أَصْواتَهُمْ عِنْدَ رَسُولِ اللَّهِ أُولئِکَ الَّذِینَ امْتَحَنَ اللَّهُ قُلُوبَهُمْ لِلتَّقْوى لَهُمْ مَغْفِرَةٌ وَ أَجْرٌ عَظِیمٌ (حجرات/3)
- ادب در گفتار: وسخن گفتن با رسول خدا همانا کسانى که نزد پیامبر (از روى ادب و احترام) صدایشان را پایین مىآورند، آنان کسانى هستند که خداوند دلهایشان را براى (پذیرش) تقوا آزمایش (و آماده) کرده و آمرزش و پاداش بزرگ مخصوص آنها است.
- ادب در کلام : «بِنَبَإٍ یَقِینٍ»(نمل/22)«الطَّیِّبِ مِنَ الْقَوْلِ» (حج/24)«قَوْلًا بَلِیغاً»(نساء/63) «قَوْلًا لَیِّناً» (طه/44) «قَوْلًا کَرِیماً» (اسراء/23) «قَوْلًا مَیْسُوراً»(اسراء/28) «اجْتَنِبُوا قَوْلَ الزُّورِ» (حج/30)«عَنِ اللَّغْوِ مُعْرِضُونَ»(مؤمنون/3) «لِمَ تَقُولُونَ ما لا تَفْعَلُونَ»(صف/2)
- ادب درگفتار : گفتار بایستى دل پسند، واقعى،حقیقى، رسا، شفّاف، نرم، بزرگوارانه،پذیرش و عمل آن آسان عاری ازهرلغو وباطلى همراه با کردار باشد،
- ادب در نماز : ادب و آداب نماز:حضور شاکرانه و عابدانه در برابر پروردگار، دلى پاک و نیّتى خالص، زندگى و رفتارى خداپسندانه مىطلبد و معرفتى عمیق و بصیرتى مکتبى. زبانى دور از گناه و چهرهاى نیالوده به نافرمانى معبود. توجّه و حضور قلب در این عبادت والا مىخواهد.
- ادب مطلوب : امام صادق علیه السلام: هنگام نماز، از دنیا و آنچه در آن است مأیوس شو، تمام هدف و توجّت به خدا باشد و یاد روزى باش که در برابر دادگاه عدل الهى قرار مىگیرى.رعایت آداب ظاهرى و باطنى و شرایط صحّت و قبول و کمال، عمل را مطلوب خدا مىسازد.
- ادب در حضور : آداب نماز، که در قالب احکام نماز باید مراعات شود، در هر سه بخش نماز جارى است:1.مقدّمات2. مقارنات3.تعقیبات نماز. ماخرات
- ادب مادب : 1.مقدّمات قبل از شروع به نماز به آنها پرداخته شود.2. مقارنات اعمال و آداب متن نماز.3. تعقیبات یعنى امور پس از نمازاست.
- ادب اعضاء بدن : ادب در نماز سفارش شده بایستیم دستها روى رانها، بدن آرام، نگاه به محل سجده، لباسها نو و تمیز، همراه با بوى خوش و معطّر.
- ادب در دوستی : ادب سفارش امام باقر (علیه السلام) به فرزندش این بود: «دوستى با افراد بی ادب انسان را خراب میکند».
- ادب در زبان «هر کس جلوى زبان خود را نمیگیرد و هر چه میخواهد میگوید، پشیمان میشود». «1»
- ادب در رفتار : ادب درگفتار و رفتار ما با دیگران باید به گونهاى باشد که دوست داریم مردم با ما به همان گفتار و رفتار عمل کنند.
- ادب در رفاقت : رفاقت با افراد با ادب انسان را با ادب کند. تحصیل علم نیز تواند در ادب اثر کند. احترام به افراد سبب ادب افراد شود.
- ادب نسبت به پروردگار : اولین مورد ادب را نسبت به پروردگارعالم داشته باشیم، نام خداوند را بزرگ ببریم، بدون وضو دست به نام خدا نزنیم.
- ادب و وضو : بدون وضو دست به نام خدا و پیامبر و امامان و قرآن نزنیم و اگر براى ما مشکلى پیش آمد، آن را به خدا نسبت ندهیم
- ملاک درادب : پیامبر فرمود:«هنگامى که خشمگین و عصبانى هستید، کسى را تأدیب نکنید»ممکن است ادب کردن شما با ناروا باشد.
- حقیقت ادب : معنای ایجابی ادب .قَالَ أَمِیرُ الْمُومِنِینَ (علیه السلام) أحسن الاداب ما کفک عن المحارم غررالحکم، ص 247.
- معنی ادب : معنای ایجابی و حقیقت ادب کردار و گفتار شایسته و بایسته و متناسب با شئون انسان را ادب می گویند. معارف ومعاریف.
- ادب کمال مرد : الادب احسن السجیه، افض اشرف الادب، الادب کمال الرجل، الادب احد احسبین، الادب حلل جدد (میزان الحکمه)
- بهترین ادب قَالَ أَمِیرُ الْمُومِنِینَ (علیه السلام) أفضل الادب أن یقف الانسان عند [علی] حده و لا یتعدی قدره غررالحکم، ص 247. بهترین ادب آن است که انسان در حد ومرز خود بماند واز اندازه خویش فراتر نرود
- ادب حضرت رسول الله : نزد مردم تکیه نمیکرد. تا رسول الله زنده بود ادب حضرت علی (ع) به او اجازه ندادکه خطبه بخواند.
- ادب امام حسین (علیه السلام) نسبت به برادر بزرگتر خودش چون امام حسن صد درهم به فقیر داد امام حسین 99 درهم داد.
- ادب امام حسن و امام حسین (علیهم السلام) در آموزش وضو به دیگران.
- ادب غیر معصومین حضرت ابوالفضل (ع) تا آخر عمر امام حسین (ع) را با کلمات یا سیدی و مولای صدا میزد.
- ادب حرّ به امام حسین (ع) رمز نجاتش بود، وقتی حضرت فرمودند: ثکلکتک امک.گفت:غیرفاطمه مادرت بود،جوابت را می دادم.
- اهمیت ادب اهمیّت ادب عقل محتاج ادب است،کل شیء یحتاج إلی العقل و العقل یحتاج إلی الادب ، نعم قرین العقل الادب (غررالحکم)
- ادب محبوب عاقل و عالم زمانی محبوب میشوند که ادب داشته باشند. إن بذوی العقول من الحاجة إلی الادب کما یظمأ الزرع إلی المطر(غررالحکم)
- ادب در اجتماع است ادب محبوبیت میآورد و این ادب رسول الله (ص) بود که مردم را جمع کرد. من زاد ادبه علی عقله کان الراعی بین غنم کثیرة (غررالحکم)
- ارزش ادب اگر ادب نباشد علم هم ارزش ندارد.عالم بی ادب کمر علی را شکند.ما قصم ظهری إلا رجلان عالم متهتک وجاهل متنسک(غررالحکم)
- علم و ادب یا مؤمن! إن هذا العلم و الادب ثمن نفسک فاجتهد فی تعلمهما فما یزید من علمک و ادبک یزید فی ثمنک مشکاهالانوار، ص 135.
- ادب سپر گناهان است: شخص با ادب غیبت و تهمت و فحش ندارد.
- ادب بر نسب تقدم دارد: قَالَ أَمِیرُ الْمُومِنِینَ (علیه السلام) قلیل الادب خیر من کثیر النسب غررالحکم، ص 248.
- ادب معایب خانوادگی را میپوشاند: قَالَ أَمِیرُ الْمُومِنِینَ (علیه السلام) حسن الادب یستر قبح النسب غررالحکم، ص 248.
- بالاترین ادب : اشرف حسب حسن الادب،الادب احد الحسبین،اکرم حسب حسن الادب ،حسن الادب ینوب عن الحسب ،لاحسب انفع من الادب
- ادب بهتربن ارث است : لاحسب ابلغ من الادب ، فسد حسب من لیس له ادب، ادب بهتربن ارث است ، ادب میراث گران قیمتی است.
- ادب بهتراز طلا : انسان به ادب بیشتر احتیاج دارد تا به مال، إِنَّ خَیْرَ مَا وَرَّثَ الابَاءُ لابْنَائِهِمُ الادب لا الْمَالُ،طالب الادب أحزم من طالب الذهب (غرر)
- ادب وتربیت درست : قَالَ أَمِیرُ الْمُومِنِینَ (علیه السلام) إن الناس إلی صالح الادب أحوج منهم إلی الفضة و الذهب غررالحکم، ص 247.مردم به ادب (فرهنگ وتربیت درست ) نیازمند ترند از نقره وطلا
- ادب در شعر:
- پیش ارباب خرد مایه ایمان ادب است لاجرم بیشه مردان سخن دان ادب است
بی ادب را به سماوات بقا منزل نیست در سماوات بقا منزل مردان ادب است
کردم از عقل سوال که بگو ایمان چیست عقل در گوش دلم گفت که ایمان ادب است
چشم بگشا ببین جمله کلام الله را آیه آیه همگی معنی قرآن ادب است
40..............................................
از خدا جوئیم توفیق ادب بی ادب محروم ماند از لطف حق
بی ادب تنها نه خود را داشت بد بلکه آتش در همه آفاق زد
مائده از آسمان در میرسید بی شرائ و بیع و بی گفت و شنید
در میان قوم موسی چند کس بی ادب گفتند کو سیر و عدس
منقطع شد خوان و نان از آسمان ماند رنج و زر و بیل و داسمان – مولوی
اللهم صل علی محمد وآل محمد وعجل فرجهم
----------------------------------------------------------------------
