آداب 5- ادب.ادب در کلام : ا- سلام کردن، 2- بلند نکردن صدا.. و فرمود:" فکر می‏کردم تو آدم با تقوایی هستی، حالا که اینطور شد تا آخر عمر با تو دوستی ام را قطع می‏کنم"

 

بسم الله الرحمن الرحیم

اللهم صل علی محمد وآل محمد وعجل فرجهم

0. ادب در کلام : ا- سلام کردن، 2- بلند نکردن صدا.. 2- امام صادق (علیه السلام)دوستی داشت، به غلامش فحش مادر داد. حضرت سرش را بلند کرد و به صورت خودش سیلی زد و فرمود:" فکر می‏کردم تو آدم با تقوایی هستی، حالا که اینطور شد تا آخر عمر با تو دوستی ام را قطع می‏کنم" وسائل، ج 11، ص 325.
1. ادب در لباس : پوشیدن لباس اهل کفر و لباس شهرت و لباس مختص جنس مقابل و لباس مهیج شهوت حرام است
2. ادب در طعام: ادب در بریدن نان با چاقو و اینکه نان که آمد منتظر غذای دیگر نباشیم.
3. ادب در حمام : و لو تنها هستیم عورت را بپوشانیم. (حلیة المتقین)
4. ادب در قبرستان: خندیدن در قبرستان کراهت دارد، چون قبرستان محل موعظه است.
5. ادب نسبت فقرا: وَ ما أَنَا بِطارِدِ الَّذِینَ آمَنُوا هود/ 29.
6. ادب نسبت به پدر ومادر: یکی از مسئولین مهم خدمت امام رسید در حالی که پیرمردی پشت سرش بود. امام پرسید: ایشان کیستند؟ گفت: پدرم. امام گفت: پس چرا شما جلو ایشان راه می‏رفتی.
7. ادب نسبت به استاد: یکی از مهم ترین عوامل برکت درس احترام به استاد است.
8. ادب نسبت به افراد مجلس: إذا قیل لکم تفسحوا فی المجالس فافسحوا یفسح الله لکم ... (مجادله 11)
9. ادب حضرت هابیل(ع): لَئِنْ بَسَطْتَ إِلَیَّ یَدَکَ لِتَقْتُلَنِی ما أَنَا بِباسِطٍ یَدِیَ إِلَیْکَ لاقْتُلَکَ إِنِّی أَخافُ اللّهَ رَبَّ الْعالَمِینَ‏ مائده/ 28.
10. ادب حضرت ابراهیم(علیه السلام)إِلا رَبَّ الْعالَمِینَ الَّذِی خَلَقَنِی فَهُوَ یَهْدِینِ وَ الَّذِی هُوَ یُطْعِمُنِی وَ یَسْقِینِ وَ إِذا مَرِضْتُ فَهُوَ یَشْفِینِ وَ الَّذِی یُمِیتُنِی ثُمَّ یُحْیِینِ وَ الَّذِی أَطْمَعُ أَنْ یَغْفِرَ لِی خَطِیئَتِی یَوْمَ الدِّینِ‏ شعراء/ 82- 75.
11. ادب حضرت اسماعیل(علیه السلام)قالَ یا بُنَیَّ إِنِّی أَری فِی الْمَنامِ أَنِّی أَذْبَحُکَ فَانْظُرْ ما ذا تَری قالَ یا أَبَتِ افْعَلْ ما تُومَرُ سَتَجِدُنِی إِنْ شاءَ اللّهُ مِنَ الصّابِرِینَ‏ صافات/ 102.
12. ادب حضرت موسی(علیه السلام)قالَ رَبِّ اشْرَحْ لِی صَدْرِی وَ یَسِّرْ لِی أَمْرِی وَ احْلُلْ عُقْدَةً مِنْ لِسانِی یَفْقَهُوا قَوْلِی وَ اجْعَلْ لِی وَزِیراً مِنْ أَهْلِی هارُونَ أَخِی اشْدُدْ بِهِ أَزْرِی وَأَشْرِکْهُ فِی أَمْرِی کَیْ نُسَبِّحَکَ کَثِیراً وَ نَذْکُرَکَ کَثِیراً طه/ 34- 25.
13. ادب حضرت یعقوب (علیه السلام)قالُوا تَاللّهِ تَفْتَوا تَذْکُرُ یُوسُفَ حَتّی تَکُونَ حَرَضاً أَوْ تَکُونَ مِنَ الْهالِکِینَ قالَ إِنَّما أَشْکُوا بَثِّی وَ حُزْنِی إِلَی اللّهِ وَ أَعْلَمُ مِنَ اللّهِ ما لا تَعْلَمُونَ‏ یوسف/ 86- 85.
14. ادب حضرت یوسف(علیه السلام)وَ قَدْ أَحْسَنَ بِی إِذْ أَخْرَجَنِی مِنَ السِّجْنِ وَ جاءَ بِکُمْ مِنَ الْبَدْوِ مِنْ بَعْدِ أَنْ نَزَغَ الشَّیْطانُ بَیْنِی وَ بَیْنَ إِخْوَتِی إِنَّ رَبِّی لَطِیفٌ لِما یَشاءُ إِنَّهُ هُوَ الْعَلِیمُ الْحَکِیمُ رَبِّ قَدْ آتَیْتَنِی مِنَ الْمُلْکِ وَ عَلَّمْتَنِی مِنْ تَأْوِیلِ الاحادِیثِ‏ یوسف/ 101- 100. از لطیف‏ترین ادب ها
15. ادب حضرت داود و سلیمان(علیه السلام)وَ لَقَدْ آتَیْنا داوُدَ وَ سُلَیْمانَ عِلْماً وَ قالا الْحَمْدُ لِلّهِ الَّذِی فَضَّلَنا عَلی کَثِیرٍ مِنْ عِبادِهِ الْمُومِنِینَ‏ نمل/ 15.
16. ادب حضرت رسول اکرم     قُلْ إِنَّ صَلاتِی وَ نُسُکِی وَ مَحْیایَ وَ مَماتِی لِلّهِ رَبِّ الْعالَمِینَ‏ انعام/ 162.
17. ه) وَ قُلْ رَبِّ زِدْنِی عِلْماً طه/ 114.
18. ادب غیر معصومین : ادب حضرت ابوالفضل(علیه السلام)1. ادب حضرت ابوالفضل (علیه السلام)ابالفضل تا آخر عمر امام حسین (علیه السلام)را با کلمات یا سیدی و مولای صدا می‏زد.
19. ادب حر بن یزید ریاحی: ادب حر به مادر امام حسین (علیه السلام)رمز نجاتش بود، وقتی حضرت فرمودند: ثکلکتک امک. گفت: اگر غیرفاطمه مادرت بود، جوابت را می دادم
20. امام‏حسن‏مجتبی(ع). ادب در مقابل مادر: با مادرش غذا نمی‏خورد و می‏فرمود: اخاف ان اکل شیئا سبق الله نظرک فاکون عاقا لک‏
21. دعا. ادب وآداب نیایش گر
22. رکوع‏درقرآن . بیانگر ادب: قَالَ الصَّادِقُ (ع): فی الرُّکُوعِ أَدَبٌ وَ فِی السُّجُودِ قُرْبٌ وَ مَنْ لا یُحْسِنُ الادَبَ لا یَصْلُحُ لِلْقُرْبِ‏ مصباح الشریعة، ص 89
23. قرآن-معروف‏ها... ادب در برابر بزرگان دین . إِنَّ الَّذینَ یَغُضُّونَ أَصْواتَهُمْ عِنْدَ رَسُولِ اللّه‏ حجرات/ 3.
24. نعمت‏های‏الهی . ادب .
25. چگونگى پذیرایى از مهمان و ادب سفره : از هر چه مى‏توانى پذیرایى کنى در سفره بگذار، تند و سریع هم پذیرایى کنید. گاهى وقت‏ها مهمان را بعد از نماز مغرب دعوت مى‏کنند و ساعت یازده و نیم شام مى‏کشند، قرآن براى پذیرایى سریع آیه دارد که: «فَما لَبِثَ أَنْ جاءَ بِعِجْلٍ حَنیذٍ» (هود/ 69) یعنى حضرت ابراهیم تا مهمان آمد، فوراً برایش غذا آورد. یک حدیث هم داریم که مهمان آمد، نپرس غذا خورده است یا نه، ممکن است خورده باشد و باز هم بخواهد بخورد.
26. حقوق‏والدین.. ادب و آداب برخورد با والدین آدم به پدر و مادر نگاه کند، ثواب دارد. پدر و مادر را قدرش را بدان. آن هم که یتیم است به مادرش نگاه بکند. زیارت پدر و مادر ثواب حج را دارد. آدم سر قبر پدرش برود، ثواب حج مستحبى را دارد. بوسیدن ثواب دارد. حدیث داریم بین دو چشمهاى مادرتان را ببوسید. پایین پیشانى مادر، بین دو چشم مادر را ببوسید.اگر خواستید یک چیزى به پدر و مادر بدهید با احترام بگویید: بفرما. دست را باز کن او بردارد و شما در دست او نگذار، بگذار او بردارد و ادب باشد.
27. غیرت‏دینى ..ادب و احترام بزرگان و مقدسات: : «أَکْرِمُوا کَرِیمَ کُلِّ قَوْمٍ» (المناقب، ج 4، ص 48) یعنى بزرگ هر قومى را احترام کنید. ‏
28. ادب حضرت على(علیه السلام)چون نسبت به یک پیرمرد ادب کرد خداوند به جبرئیل وحى کرد که به پیغمبر بگو آنقدر رکوع را طول بده تا على به رکوع تو برسد.
29. یک روز رسول اکرم على را دید که عرق کرده. دستهایش را به پیشانى امیر المومنین مالید و عرق پیشانى على ابن ابیطالب را برداشت و گفت: این عرق متبرک است و من به بدن خودم مى مالم.

 

30. علم‏ومعرفت - ادب در گفتار: «إِنَّ الَّذینَ یُنادُونَکَ مِنْ وَراءِ الْحُجُراتِ أَکْثَرُهُمْ لا یَعْقِلُونَ» (حجرات/ 4) آنهایى که هوى مى‏گویند، «مِنْ وَراءِ الْحُجُراتِ» پشت دیوار هوى مى‏گویند.
31. بوق مى‏زنند،
32. ادب واقعى : مى‏گویند: خدا سایه‏ات را از سر من کم نکند. خدا شما را حفظ کند. بعضى‏ها مى‏گویند: فلانى با ادب است. چون خیلى سوپر دولوکس است، به او احترام مى‏گذارند. حیف که ما خودمان را باخته‏ام. معناى ادب این نیست که هرکس حرف مى‏زند این گوش کند. هر حرفى را از هرکس گوش دادن معناى ادب نیست. معناى ادب پذیرفتن هر دعوتى نیست. بنده تواضع دارم ولى خانه شما به دلیلى نمى‏آیم. چه کسى گفته است اگر من خانه شما نیایم متکبر هستم؟
33. ادب نسبت به خدا و نماز: «الَّذِینَ یَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَیَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ» (زمر/ 18) گفتند: قسم بخور یا 4000 هزار درهم جریمه بده. حضرت قسم نخورد.
34. ادب نسبت به پیامبر (صل الله علیه وآله وسلم ). «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَا تَرْفَعُوا أَصْوَاتَکُمْ فَوْقَ صَوْتِ النَّبِىِّ» (حجرات/ 2)
35. ادب نسبت به دیگران . . «وَلَا تَسُبُّوا الَّذِینَ یَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ فَیَسُبُّوا اللَّهَ عَدْوًا بِغَیْرِ عِلْمٍ» (انعام/ 108)
36. ادب اجتماعى . «وَقُولُوا لِلنَّاسِ حُسْنًا» (بقره/ 83) بهشتى فرمود: ما با آنها مخالف هستیم. اما ادب حتى به کافر هم لازم است.
37. نمونه‏اى از ادب امامان و بزرگان . امام حسین (علیه السلام)نود درهم به او داد و فرمود: اگر اول پیش من مى‏آمدى من هم صد درهم به تو مى‏دادم. حالا که او صد درهم داده است من به احترام برادر بزرگم یک قدم عقب‏تر مى‏روم.
38. اللهم صل علی محمد وآل محمد وعجل فرجهم