آداب 1- توفیق طاعت : منتظر راستین هم اهل اطاعت خدا، پیامبر nوامام معصوم g است وهم توفیق چنین فرمانبرداری راهمواره از خدای سبحان می خواهد: اللَّهُمَّ ارْزُقْنَا تَوْفِیقَ الطَّاعَةِ.
يكشنبه, ۱۸ مهر ۱۴۰۰، ۰۷:۳۶ ب.ظ
بسم الله الرحمن الرحیم:
اللهم صل علی محمد وآل محمد وعجل فرجهم
دعای دلنشین: اللَّهُمَّ ارْزُقْنَا 1-
وظیفه منتظران درآینه دعای مهدوی .. بمناسبت نیمه شعبان سال 1392سوم تیرماه
- بزرگترین معلم انتظارراستین ، امام موجود موعود منتظر f است. سخنان نورانی و ادعیه مآثورآن امام پنهان از دیده f درس نامه بزرگ تربیتی است.که از سالکان کوی یاروراهروان راه انتظار دست گیری وتا رسیدن به مقصد ونیل به مقصود همراهی می کند. دعای دلنشین اللَّهُمَّ ارْزُقْنَا تَوْفِیقَ الطَّاعَةِ ، از ادعیه ارزشمند آن امام همام f است ، بیانگر مجموعه وظایف فرد وجامعه منتظر است. این دعا درسنامه گرنبهایی است که گرچه درپیکر نیایش انشاء شده، آموزنده اوصافی است که مطلوب آن آخرین ذخیره اللهی است وآراستگی به آن فضائل برای هرمنتظر راستین بایسته است وشاید بتوان گفت که این دعا سرچشمه همه صفاتی است که برای منتظران راستین آن حضرت f برشمردیم، این دعای مبارک دربردارنده صفاتی برشخص وجامعه مطلوب مهدویfاست که فراخوراین نوشتاربه بیان گذارش گونه آن ها می پردازیم.
- اللَّهُمَّ ارْزُقْنَا تَوْفِیقَ الطَّاعَةِ وَ بُعْدَ الْمَعْصِیَةِ وَ صِدْقَ النِّیَّةِ وَعِرْفَانَ الْحُرْمَةِ وَأَکْرِمْنَا بِاْلهُدَى وَ الاِسْتِقَامَةِ وَ سَدِّدْ أَلْسِنَتَنَا بِالصَّوَابِ وَ الْحِکْمَةِ وَ امْلَأْ قُلُوبَنَا بِالْعِلْمِ وَ الْمَعْرِفَةِ وَ طَهِّرْ بُطُونَنَا مِنَ الْحَرَامِ وَ الشُّبْهَةِ وَ اکْفُفْ أَیْدِیَنَا عَنِ الظُّلْمِ وَ السِّرْقَةِ وَ اغْضُضْ أَبْصَارَنَا عَنِ الْفُجُورِ وَ الْخِیَانَةِ وَ اسْدُدْ أَسْمَاعَنَا عَنِ اللَّغْوِ وَ الْغِیبَةِ وَ تَفَضَّلْ عَلَى عُلَمَائِنَا بِالزُّهْدِ وَ النَّصِیحَةِ وَ عَلَى الْمُتَعَلِّمِینَ بِالْجُهْدِ وَ الرَّغْبَةِ وَ عَلَى الْمُسْتَمِعِینَ بِالاِتِّبَاعِ وَ الْمَوْعِظَةِ وَ عَلَى مَرْضَى الْمُسْلِمِینَ بِالشِّفَاءِ وَ الرَّاحَةِ وَ عَلَى مَوْتَاهُمْ بِالرَّأْفَةِ وَ الرَّحْمَةِ وَ عَلَى مَشَایِخِنَا بِالْوَقَارِ وَ السَّکِینَةِ وَ عَلَى الشَّبَابِ بِالْإِنَابَةِ وَ التَّوْبَةِ وَ عَلَى النِّسَاءِ بِالْحَیَاءِ وَ الْعِفَّةِ وَ عَلَى الْأَغْنِیَاءِ بِالتَّوَاضُعِ وَ السَّعَةِ وَ عَلَى الْفُقَرَاءِ بِالصَّبْرِ وَ الْقَنَاعَةِ وَ عَلَى الْغُزَاةِ بِالنَّصْرِ وَ الْغَلَبَةِ وَ عَلَى الْأُسَرَاءِ بِالْخَلاَصِ وَ الرَّاحَةِ وَ عَلَى الْأُمَرَاءِ بِالْعَدْلِ وَ الشَّفَقَةِ وَ عَلَى الرَّعِیَّةِ بِالْإِنْصَافِ وَ حُسْنِ السِّیرَةِ وَ بَارِکْ لِلْحُجَّاجِ وَ الزُّوَّارِ فِی الزَّادِ وَ النَّفَقَةِ وَ اقْضِ مَا أَوْجَبْتَ عَلَیْهِمْ مِنَ الْحَجِّ وَ الْعُمْرَةِ بِفَضْلِکَ وَ رَحْمَتِکَ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ إِلَهِی بِحَقِّ مَنْ نَاجَاکَ وَ بِحَقِّ مَنْ دَعَاکَ فِی الْبَرِّ وَ الْبَحْرِ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ تَفَضَّلْ عَلَى فُقَرَاءِ الْمُؤْمِنِینَ وَ الْمُؤْمِنَاتِ بِالْغَنَاءِ وَ الثَّرْوَةِ وَ عَلَى مَرْضَى الْمُؤْمِنِینَ وَ الْمُؤْمِنَاتِ بِالشِّفَاءِ وَ الصِّحَّةِ وَ عَلَى أَحْیَاءِ الْمُؤْمِنِینَ وَ الْمُؤْمِنَاتِ بِاللُّطْفِ وَ الْکَرَمِ (الْکَرَامَةِ) وَ عَلَى أَمْوَاتِ الْمُؤْمِنِینَ وَالْمُؤْمِنَاتِ بِالْمَغْفِرَةِ وَ الرَّحْمَةِ وَ عَلَى غُرَبَاءِ الْمُؤْمِنِینَ وَ الْمُؤْمِنَاتِ بِالرَّدِّ إِلَى أَوْطَانِهِمْ سَالِمِینَ غَانِمِینَ بِمُحَمَّدٍ وَ آلِهِ أَجْمَعِینَ.
- وظایف شخصی منتظران
- امورشخصی
- 1.هرمنتظری باید اهل پیوند با خداوند بزرگ باشد وضمن درخواست روزی در ابعاد ذیل ، برای درونی کردن واستقراراین صفات درخویش تلاش کند:
- آ. توفیق طاعت : منتظر راستین هم اهل اطاعت خدا، پیامبر nوامام معصوم g است وهم توفیق چنین فرمانبرداری راهمواره از خدای سبحان می خواهد: اللَّهُمَّ ارْزُقْنَا تَوْفِیقَ الطَّاعَةِ.
- ب. دوری از معصیت: گناهان، مانع مسیر حرکت بسوی خدا ومهم ترین عامل سقوط انسان اند، از همین رو منتظرحقیقی امام عصرf .باید ضمن درخواست توفیق الهی درترک گناهان ، باید سعی بلیغ خویش را در تحقق چنین صفتی به کار گیرد. گفتنی است گناهان، هرچند کوچک وبزرگ (صغیروکنیره) قسمت شده اند، هر نافرمانی خدای متعالی گناهی بزرگ است: بُعْدَ الْمَعْصِیَةِ.
- ج. نیت خالصانه : اصلاح انگیزه اعمال(نیت)وخلوص هرچه بیشتراز هر شائبه شرک وریا درجمیع مراتبش، به گونه ای که چیزی جز اطاعت امر الهی وانجام دادن آنچه موجب رضای حق است درنیت انسان سهم نداشته باشد، از وظایف اهل انتظار است. وَ صِدْقَ النِّیَّةِ.
- د. شناخت محرمات الهی : ترک معاصی، شدنی نیست مگر با شناخت چیزی که خداوند سبحان با حکمت بالغه اش بربندگانش حرام کرده است. وچون حرام یعنی آنچه در بدن پرورده آن روانیست خواه آن چیز، حق باشد یا دین باشد یا قانون ویا ...منتظری که محرمات الهی را نشناسد وحرام آنرا پاس ندارد، چه بسا به شکستن حریم آنها گرفتار آید، از این رو شناختن محرمات الهی ضروری است: وَعِرْفَانَ الْحُرْمَةِ.
- 2. انسانی که در انتظارکریم ترین انسان های عصرش به سرمی برد، بایسته است که از خداوند کریم عطا وازدیاد وحفظ کرامت خود را در اسباب کرمت طلب کند وخویش هم درتحقق آن خواسته از پای ننشیند.
- آ. درخواست هدایت تکوینی خاص: آنچه مایه کرامت جان آدمی است، هدایت یافتن به نور دین الهی وحفظ تقوا است. آنان که به مسیراطاعت او هدایت نشوند، در سیاهی جهالت ها وانحراف ها به سرگردان و ازکرامت الهی انسان محروم خواهند شد. برانسان منتظر است که با تلاش علمی وجهد علمی، زمینه افاضه هدایت تکوین رادر خویش هر لحظه پرورش دهد: وَأَکْرِمْنَا بِاْلهُدَى.
- ب. درخواست استقامت در مسیر هدایت: بسا کسانی که از هدایت الهی بهره مندند؛ اما پس از اندک زمانی با غفلت از حق وروی آوردن به اهوا وامیال خویش از جاده هدایت به بیراهه ضلالت افتادند ونور هدایتشان را در شب دیجور گمراهی خاموش کردند ، پس بر منتظران راستین بایسته است که در مسیر هدایتی که خدای سبحان آن ها را به آن رهنمود شده است استقامت ورزند وبا تمسک به علم وایمان از هراعوجاجی دوری جویند تا مشمول هدایت های برترکه محصول استقامت درمسیر هدایت است باشند : وَ الاِسْتِقَامَةِ
- 3- زبان ، ترجمان عقل واندیشه انسان است، از این رو توفیق نیک گفتاری زبان صیانت از آن برای اهل انتظار ضروری است. طبق آموزه های این دعای شریف، منتظران راستین می باید با توجه به آنچه درپی می آید درصیانت زبان خویش کوشا باشند:
- آ. سخن صا ئب گفتن: منتظرراستین آن حضرت می باید جز از سر راستی سخن نگوید وگفتارغیرصواب را ( به جد یا به هزل) وانهد: وَ سَدِّدْ أَلْسِنَتَنَا بِالصَّوَابِ
- ب . حکیمانه سخن گفتن: گفتن سخنان بی محتوا وبی فایده که نه در امردین سودی می بخشند ونه درکار دنیا ، کاری حکیمانه نیست . آنچه حکیمانه نیست لغو است واهل ایمان از لغو اعراض می کنند .بر همین اساس براهل انتظار شایسته است.که حکیمانه سخن بگویند وزبان را از سخنان لغو سیانت کنند : وَ الْحِکْمَةِ.
- 4. قلب انسان منتظر، ظرف مبارکی است که هرمظروفی شایسته آن نیست. دراین دعای شریف هم مظروف شایسته قلب مومن معرفی وهم وظیفه منتظران راستین دراین موضوع باز گوشده است :
- آ. کسب نورعلم : اکتساب علم وخروج ازسیاهی نادانی ، وضیفه منتظران ظهور امام عصرf است وچون علوم اکتسابی بی تعلیم وتعلم به دست نمی آیند، از این روتعلیم وتعلم وتلاش درجهت کسب علم حصولی ونیز تهذیب دل برای ادراک حقایق با علم حضوری ، وظیفه هر مسلمان منتظری شمرده شده است.
- ب. کسب نور معرفت : معرفت اخص ازعلم است وبه علمی اطلاق می شود که باتمییزکامل معرفت ازغیرخودوادراک خصوصیات آن همراه است. برمنتظران راستین است که به اکتساب علم بسنده نکنند وبا عمق بخشیدن به گستره علوم به کسب معرفت نابل آیند، که هرمعرفتی علم است ؛ اما هر علمی معرفت نیست. وَ امْلَأْ قُلُوبَنَا بِالْعِلْمِ وَ الْمَعْرِفَةِ
- امور اجتماعی وسیاسی
- حوزه امنیت اقتصادی
- داشتن فعالیت اقتصادی سالم و مشروعی که زمینه درآمدوارتزاق انسان باشد ازوظایف اهل انتظاراست.فعالیت های اقتصادی مشروع،افزون براینکه فرد وجامعه را ازمحصول آن بهره مند می سازد، زمینه های درآمد نامشروع را ضعیف می کند و در نتیجه امنیت اقتصادی را به ارمغان می آورد. این مهم جز با اهتمام به مفاد این دعای شریف به دست نخواهد آمد:
- دوری از اموال ودرآمدهای ناسالم ونامشروع که عادتا محصول گذشتن از خطوط احکام الهی وظلم واجحاف درحق دیگران است: وَ طَهِّرْ بُطُونَنَا مِنَ الْحَرَامِ.
- پرهیز از درآمد هایی که حلال یاحرام بودن آن هامبهم ونا مشخص است: وَ الشُّبْهَةِ
- حوزه امنیت اجتماعی
- تامین امنیت اجتماعی واخلاقی جامعه اسلامی برآیند عمل به شش وظیفه زیل است:
- رعایت حقوق دیگران که با دوعنوان کلی دراین دعای شریف بیان گردیده است:
- آ. ضایع کردن یا اداء نکردن حقوق صاحبان حق، معنای حقیقی ظلم است، خواه درحق خویش باشد یادیگران ، ازحقوق الهی باشد یاازحقوق مخلوقات؛ مادی باشد یامعنوی. دوری از ظلم از جمیع مراتبش از وظایف مومنان منتظراست: وَ اکْفُفْ أَیْدِیَنَا عَنِ الظُّلْمِ.
- ب . اگر انسان با قصد ودانایی چیزی مادی یا غیرمادی را که دیگری نسبت به آن حقی داردمخفیانه وبدون دلیل موجه شرعی از او بگیرد چنین فردی را سارق می نامند. اهل انتطارراستین نه تنها حقوق دیگران را محترم می شمارند، هرگز هیچ حقی رااز صاحب حقی به سرقت نمی برند: وَ السِّرْقَةِ.
- چشم های پاک لایق نظاره برجلوه های گونا گون جمال حق اند ودیدگان ناپاک سبب الوده شدن قلب ومحروم ماندن از رویت جلوه های نورانی حق ، ازاین رو صیانت چشم با دوعامل اساسی شفارش شده است:
- آ. وقتی به مقتضای تقوا واعتدال اخلاق انسانی عمل نشود وفسق وگناه آشکارگردد، فجور رخ می نماید.فجور در خصوص هر شیء به حسب همان چیزمعنا می شودوفجورچشم آن است که بیننده مناظری باشد که رویت آن خلاف اقتضای تقواست. دوری از چنین عملی ، اولین وظایف کسانی است که دل به دیدارآخرین ذخیره الهی بسته اند : وَ اغْضُضْ أَبْصَارَنَا عَنِ الْفُجُورِ.
- ب. خیانت آن است که برخلاف عهدی که تکوینا یا تشریعااز کسی توقع می رودیا به آن موظف شده است،کاری کند یا نیتی دردل بپرورد.این وصف چون فجور مناسب برهر شیء معنا می شود.براین اساس خیانت چشم آن است که انسان چشم رابرخلاف اراده یا دستورآفرییننده اش به کارگیرد.پرهیزازخیانت چشم نیز وظیفه ای دیگرازوظایف اهل انتظار است: وَ الْخِیَانَةِ.
- 3.حرف حق وسخن الهی، اگرچه درمقام فاعلیت تام اند، ولی اگرگوش قابلی نباشد، دردل به ثمر نخواهد نشست.فردوجامعه ای که درانتظارولی الله زمانش به سرمی برد، می باید همواره گوشرامنزه بدارد تادرقابلیت نیز تام باشد واین مهم نیز باعمل به دو دستورشدنی است:
- آ. هرسخن یا عملی که بی ثمر بوده واز پشتوانه فکری برخوردارنباشد لغو است وانسان را به بیهودگی می کشاند وخدارا از خاطرمی برد.ومنتظران راستین امام عصر بایسته آن است که با گوش نسپردن به لغودرضیانت آن بکوشند: وَ اسْدُدْ أَسْمَاعَنَا عَنِ اللَّغْوِ.
- ب. غیبت آن است که پشت سرمسلمانی سخنی گفته شود که اگر بشنود، ناراحت شود.این گناه بزرگ ، درکدورت روح انسان وتضییع قابلیت هدایتی، نقش عمده دارد، پس رواست که مومنان منتظراز گوش سپردن به چنین سخنانی بپرهیزند: وَ الْغِیبَةِ.
- وظایف گروه ها
- درفقرات آتی وظیفه اصناف و گروهای مختلف اجتماعی، ازچندین جهت بازگوگردیده است. این فقرات گاهی اجتماع را براساس دانش وزمانی برپایه سطح توانایی اقتصادی وهنگامی طبق موقعیت های سیاسی ووقتی برابر گروه سنی یاجنسی قسمت کرده وهریک را جداگانه برشمره است.
- وظایف علما:
- علما به ویژه علما علوم الهی و پاسداران حریم دین ، پیشگامان صلاح وسدادامت اند،از این رو نقش موثری درزمینه سازی ظهورآخرین حجت الهی برعهده دارند که پرداختن به وظایف این گروه فرهیخته ،درآغاز بخش های مرتبط با وظایف گروها،حاکی ازاهمیت وظیفه آنان ونقش ماثرشان دراصلاح فرهنگ انتظاروهدایت منتظران است. دو وظیفه دانشمندان عبارت است از:
- آ. زهد: دنیاطلبی ورغبت باطنی به آنچه که وابسته به دنیاستبزرگترین آفت دانشمندان است، ازهمین روبایسته است دانشمندان بکوشند تا ملکه زهدوبی رغبتی به زینت های حقیقی واعتباری دنیا را در خویش تقویت کنند،به گونه ای که دربا طن به دنیاومتعلقاتش بی میل شوند وزندگی دنیا را جزبرای آباد ساختن آخرت نخواهند وبدین وسیله زمینه سازاصلاح خویش وتصحیح رفتارامت منتظرگردند: وَ تَفَضَّلْ عَلَى عُلَمَائِنَا بِالزُّهْدِ.
- ب. نصیحت: واژه «نُصح» به معنی خلوص تمام ونزاهت ازهرشائبه وناخالصی است. از بخش نوارنی چنین برمی آید که دانشمندان باید هم دراندیشه وقول وفعل خویش از هرشائبه آلوده کننده ای پیراسته با شندوهم با یکرنگی وخلوص خیر خواه امت باشندوحزبه خیر وصلاح آنها نه یندیشند، سخن نگویند وکار نکنند. چنین عالمانی از انتظارراستین برخوردارند،زیراامام منتظرآناندرزهد ونصیحت برترین انسان عصرخویش است وآن که با امامش سنخیت ندارد منتظر اونیست: وَ النَّصِیحَةِ اللهم صل علی محمد وآل محمد وعجل فرجهم
